Jaka jest prawidłowa różnica między wartościami ciśnienia krwi skurczowego a rozkurczowego?

Pytanie nadesłane do redakcji

Proszę o informację na temat ciśnienia tętniczego podwyższonego. Jaka jest prawidłowa różnica między wartościami górnego i dolnego ciśnienia krwi? U męża występuje podwyższone ciśnienie krwi, bez wyraźnej przyczyny, przy czym często jest znaczna różnica między obiema wartościami.

Odpowiedziała

dr hab. med. Teresa Nieszporek
Katedra i Klinika Nefrologii, Endokrynologii i Chorób Przemiany Materii
Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach

Optymalne ciśnienie tętnicze definiuje się jako ciśnienie skurczowe niższe od 120 mm Hg i ciśnienie rozkurczowe niższe od 80 mm Hg. Różnica pomiędzy ciśnieniem skurczowym i rozkurczowym, zwana też ciśnieniem tętna wynosi prawidłowo 30-50 mm Hg.

Zgodnie z obowiązującymi zaleceniami Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego nadciśnienie tętnicze rozpoznaje się na podstawie wielokrotnych pomiarów ciśnienia tętniczego, gdy średnie wartości ciśnienia, wyliczone co najmniej z dwóch pomiarów dokonanych podczas dwóch wizyt są równe lub wyższe od 140 mm Hg dla ciśnienia skurczowego i/lub 90 mm Hg dla ciśnienia rozkurczowego. Skurczowe ciśnienie tętnicze 120-129 mm Hg i/lub rozkurczowe ciśnienie tętnicze 80-84 mm Hg definiowane jest jako ciśnienie prawidłowe, a wartości ciśnienia skurczowego 130-139 mm Hg i/lub rozkurczowego 85-89 mm Hg określane są mianem ciśnienia wysokiego prawidłowego.

Gdy ciśnienie skurczowe przekracza 140 mm Hg, a ciśnienie rozkurczowe jest niższe od 90 mm Hg rozpoznaje się izolowane skurczowe nadciśnienie tętnicze. Takie nadciśnienie tętnicze występuje najczęściej u osób starszych oraz chorych na cukrzycę typu 2, a do jego rozwoju przyczyniają się związane z wiekiem zmiany w naczyniach tętniczych prowadzące do zwiększonej sztywności tych naczyń. Izolowane nadciśnienie skurczowe wiąże się ze zwiększonym ryzykiem powikłań narządowych, w tym powikłań sercowo-naczyniowych, takich jak zawał serca lub udar mózgu, a zatem wymaga leczenia.

Zwiększone ciśnienie tętna może też występować przy prawidłowym ciśnieniu skurczowym. Takie wartości obserwuje się u chorych z nadczynnością tarczycy oraz w niektórych wadach serca, głównie w niedomykalności zastawki aorty.