Pytanie nadesłane do redakcji:
Mam 51 lat, choruję na niewydolność nerek i jestem dializowana. Lekarz ostatnio zlecił mi masę badań, które muszę wykonać do kwalifikacji do przeszczepu. Na liście znalazła się kardiografia. Czy to badanie jest konieczne?
Odpowiedział:
dr n. med. Robert Drabczyk
specjalista chorób wewnętrznych
nefrolog
Oddział Nefrologii i Stacja Dializ
Szpital Wojewódzki, Bielsko-Biała
Przeszczepienie nerki jest najlepszą metodą leczenia nerkozastępczego i należy ją wziąć pod uwagę u każdego chorego wymagającego takiego leczenia.
Przed zakwalifikowaniem chorego jako biorcy przeszczepu nerki, czyli umieszczeniem na aktywnej liście oczekujących na przeszczep, należy najpierw wykluczyć obecność bezwzględnych przeciwwskazań do transplantacji (np. choroba nowotworowa, niepoddające się leczeniu zakażenia oraz ciężkie uszkodzenie innych narządów, zwłaszcza układu krążenia).
Następnie należy ocenić stan innych narządów, aby oszacować ryzyko wystąpienia poważnych powikłań (np. udaru mózgu, zawału serca, niewydolności serca, zdarzeń zakrzepowo-zatorowych, krwawienia z przewodu pokarmowego) w ciągu najbliższych kilku lat lub w wyniku stresu związanego z przeszczepieniem nerki oraz koniecznego następnie leczenia zapobiegającego odrzuceniu przeszczepu.
Choroby układu krążenia są najczęstszą przyczyną poważnych powikłań lub zgonu u osób po przeszczepieniu nerki, dlatego u wszystkich potencjalnych biorców należy dokładnie ocenić stan serca i naczyń krwionośnych (tętnic i żył). Jest to szczególnie ważne u osób z wieloletnim nadciśnieniem, długotrwałą chorobą nerek, cukrzycą, z objawami chorób układu krążenia oraz u chorych w starszym wieku. Spośród badań oceniających stan układu krążenia jednym z najważniejszych jest badanie obrazowe serca, czyli echokardiografia. Jest to badanie nieinwazyjne (rodzaj badania ultrasonograficznego), które pozwala wykryć obecność poważnych chorób i uszkodzeń serca, takich jak wady zastawek, przerost mięśnia sercowego i powiększenie jam serca, zaburzenia kurczliwości serca, obecność skrzeplin w sercu oraz różne choroby osierdzia.
Inne badania zwykle wykonywane w celu oceny ryzyka sercowo-naczyniowego u kandydatów do przeszczepienia nerki to USG dopler tętnic szyjnych oraz tętnic i żył miednicy i próba wysiłkowa (tzw. EKG wysiłkowe), a u osób starszych, chorujących na cukrzycę lub z objawami wskazującymi na zaawansowaną miażdżycę, konieczne jest wykonanie koronarografii oceniającej stan tętnic wieńcowych.
Piśmiennictwo:
1. Książek A., Rutkowski B. (red.): Nefrologia. Wyd. 1. Lublin 20042. Rutkowski B. (red.): Leczenie nerkozastępcze. Wyd. 1. Lublin 2007
3. Szczeklik A. (Red.): Choroby wewnętrzne. Wyd. 3. Kraków 2011