Pytanie nadesłane do redakcji
Zabiegowe metody leczenia kamicy moczowej i jej powikłań. Mam kamice nerkową; w 1997 roku rozkruszono kamienie metodą ESWL, 8 lat miałem spokój i ponownie ok. 4 lat temu zaczęły sie od nowa bóle związane z kolką nerkową. Około 2 tygodni temu w badaniach RTG, USG stwierdzono bardzo dużą ilość kamieni. Mają różne rozmiary, w tym 2 są bardzo duże; jeden ma 2 cm i znajduje się na wejściu do nerki, drugi 12 mm znajduje się w pęcherzu moczowym, który bardzo utrudnia mi oddawanie moczu, ponieważ jest jak korek. Kiedy idę oddać mocz przez moment siusiam normalnie i w pewnym momencie wszystko się zatyka i oddaje wtedy tylko kropelki. Jest to bardzo bolesne. Lekarz na konsultacji powiedział, że małe kamienie się rozkrusza. Ten z pęcherza jakąś metodą spróbują wepchnąć z powrotem do nerki, aby go też rozkruszyć. Lekarz powiedział tylko, że z tym dużym będzie problem, ale nie powiedział jak go chcą usunąć, dlatego chciałbym się dowiedzieć jaki zabieg można wykonać przy usunięciu tego dużego kamienia. Lekarz powiedział tylko, że nie da się go rozkruszyć. Na czym polega wepchnięcie kamienia z pęcherza do nerki?
Odpowiedział
dr n. med. Robert Drabczyk
specjalista chorób wewnętrznych
nefrolog
Oddział Nefrologii i Stacja Dializ
Szpital Wojewódzki, Bielsko-Biała
Z pytania wynika, że kamica nerkowa ma charakter nawrotowy i obecnie występują liczne złogi w różnych odcinkach układu moczowego, tj. w nerce i pęcherzu, będące przyczyną objawów klinicznych, głównie dolegliwości dysurycznych wywołanych złogiem (lub złogami) w pęcherzu.
Zabiegowe metody leczenia kamicy moczowej i jej powikłań to:
- ESWL, czyli rozbijanie kamienia wewnątrz organizmu pacjenta z użyciem tzw. fali wstrząsowej. Kamień ulega rozbiciu na cząstki wielkości ziaren piasku, które łatwo są wydalane z moczem. Zabieg zwykle nie wymaga przyjęcia do szpitala, jest bezpieczny i w ciągu paru dni po zabiegu można wrócić do swojej zwykłej aktywności. W przypadku większych kamieni konieczne bywa przeprowadzenie kilku sesji rozbijania. Zwykle metodą tą można usuwać złogi do 2 cm średnicy.
- Nefrolitotrypsja przezskórna, tzw. PCNL, wykonywana, kiedy kamień w nerce jest duży lub w takim miejscu, że nie może być rozbity za pomocą ESWL. Zabieg wykonuje się w znieczuleniu i polega na wykonaniu niewielkiego nacięcia tkanek w okolicy nerki, przez które wprowadza się instrument, tzw. nefroskop. Urolog odpowiednimi narzędziami rozdrabnia kamień na mniejsze fragmenty, które usuwa. Na ogół pacjent pozostaje w szpitalu przez parę dni.
- Ureterorenoskopia, tzw. URS, służy do usuwania kamieni z moczowodu. Zabieg wykonuje się w znieczuleniu bez konieczności jakiegokolwiek nacinania tkanek. Urolog wprowadza wziernik przez cewkę moczową do pęcherza moczowego, a następnie do moczowodu i odpowiednimi narzędziami usuwa go w całości lub rozdrabnia na mniejsze fragmenty.
- Cystolitotrypsja przeskórna tzw. PCCL, wykonywana w przypadku złogów w pęcherzu, które nie mogą zostać usunięte w trakcie cystoskopii. Zabieg wykonuje się w znieczuleniu i polega na wykonaniu niewielkiego nacięcia tkanek nad spojeniem łonowym, przez które wprowadza się endoskop i narzędzia, którymi urolog kruszy kamień na mniejsze fragmenty i usuwa. Na ogół pacjent pozostaje w szpitalu przez parę dni.
W przypadkach zaawansowanej kamicy moczowej lub występowania złogów w różnych odcinkach układu moczowego zwykle konieczne jest stosowanie kilku metod leczenia, które jest wieloetapowe. W pierwszej kolejności usuwa się złogi stanowiące przeszkodę w odpływie moczu lub będące przyczyną dolegliwości bólowych.
W przypadku opisanym w pytaniu od oceny urologa będą zależały sposób i kolejność leczenia. Duży złóg w nerce, nienadający się do kruszenia metodą ESWL, zapewne zostanie usunięty metodą PCNL. Stwierdzenie "ten z pęcherza jakąś metodą spróbują wepchnąć z powrotem do nerki" z pewnością wynikło z nieporozumienia lub niezrozumienia wyjaśnień lekarza. Złóg, który przemieścił się do pęcherza lub powstał w pęcherzu jest usuwany metodą endoskopową (cystoskopowo lub PCCL) lub klasyczną chirurgiczną.
