Pytanie nadesłane do redakcji
Witam. Mam ostatnio kilka bardzo różnych dziwnych dolegliwości i nie wiem, co mi jest. Około 3 tygodnie temu byłam na izbie przyjęć, a potem u lekarza, bo raz robiło mi się słabo, zaczęło mnie kłuć w klatce piersiowej, miałam mrowienie w rekach, nogach, na twarzy, kręciło mi się w głowie. Pani doktor stwierdziła, że mam zapalenie nerwu kręgosłupa, który ma początek właśnie w kręgosłupie, a kończy się w klatce piersiowej, dlatego tam mnie boli. Dostałam do łykania silny lek przeciwbólowy Mydocalm i witaminę B1.
Brałam około 4 dni, po czym zauważyłam, że zawsze po zażywaniu tabletek mój stan się pogarsza. Bolą mnie różne części ciała, a raczej kłują; dwa razy bolało mnie pod mostkiem. Dodam, że wątrobę mogę mieć zniszczoną od leków, przez długi okres brałam leki na grzybicę, na którą od dawna choruję.
Dziś znowu zaczęło mnie coś boleć, tak jakby same dolne żebra. Co to może być? Czy to będą problemy z żołądkiem, czy z wątrobą? Raz na jakiś czas w dalszym ciągu kręci mi się w głowie i mam małe mrowienie. Jakie powinnam sobie zrobić badania?
Odpowiedziała
dr med. Grażyna Zwolińska
Specjalista neurolog
Zapalenie nerwów obwodowych to bardzo rzadka grupa schorzeń obwodowego układu nerwowego, tzn. nerwów ruchowych, czuciowych i autonomicznych. W tych schorzeniach przyczyną może być wirus, krętek, zaburzenia immunologiczne. Ta grupa chorób zaliczana jest do znacznie częściej spotykanych uszkodzeń obwodowego układu nerwowego, nazywanych neuropatiami. Przyczynami neuropatii są choroby genetycznie uwarunkowane, cukrzyca i inne zaburzenia metaboliczne, nowotwory złośliwe, mogą wystąpić, jako powikłania po chemioterapii. Wszystkie te choroby nazywamy neuropatiami (jeśli objawy są symetryczne i dotyczą wielu nerwów – polineuropatiami). Niekiedy mylnie używana jest wobec wszystkich tych chorób nazwa zapalenia nerwów, chociaż w większości wymienionych chorób nie ma zmian zapalnych nerwów.
W większości neuropatii występują osłabienia kończyn, czyli niedowłady z reguły rozpoczynające się w kończynach dolnych i mające charakter „wstępujący”, obejmują kończyny górne, niekiedy nerwy czaszkowe, najczęściej nerw twarzowy, czasami z zanikami mięśni. Występują także zaburzenia czucia w postaci osłabienia czucia dotyku i/lub bólu (niedoczulica) albo pojawiają się mrowienia, kłucia, pieczenia, drętwienia zwane parestezjami. Czasami pojawiają się trudności w ocenie (z zamkniętymi oczami), w jakim ułożeniu znajdują się nasze kończyny, może to powodować duże trudności w koordynacji ruchowej, w tym zaburzenia chodu – są to zaburzenia czucia głębokiego. Uszkodzenie układu autonomicznego powoduje między innymi wzmożoną potliwość lub brak potliwości, wzrost lub spadek ciśnienia krwi, biegunkę lub zaparcia.
Potwierdzeniem rozpoznania klinicznego neuropatii jest badanie elekrofizjologiczne – badanie szybkości przewodzenia we włóknach ruchowych, czuciowych kończyn górnych i dolnych. W celu stwierdzenia przyczyny neuropatii, co będzie determinowało ewentualne leczenie i rokowanie, wykonuje się szereg podstawowych badań laboratoryjnych, a także badanie płynu mózgowo-rdzeniowego, wykrywanie przeciwciała krążących we krwi, biopsję. Biopsja może wykazać proces zapalny włókien nerwowych, który występuje np. w trądzie, zapaleniach nerwów, występujących w chorobach układowych, w sarkoidozie. Ze względu na inwazyjny charakter badania wykonuje się to badanie wyjątkowo rzadko, po wyczerpaniu innych możliwości diagnostycznych.
Neuropatie, które można zaliczyć za związane ze zmianami zapalnymi, możemy podzielić na neuropatie wywołane infekcjami i neuropatie zaliczane do chorób immunologicznych. Neuropatie wywołane infekcjami to: trąd, półpasiec, infekcja HIV, błonica. W boreliozie może wystąpić uszkodzenie nerwu twarzowego, mnogie zapalenie pojedynczych nerwów, bolesna poliradikulopatia.
Do najczęstszych immunologicznych zapalnych neuropatii należy zespół Guillaina i Barrego (zespół G-B), czyli ostra zapalna demielinizacyjna polineuropatia. Do uszkodzenia nerwu (głównie osłonki nerwu, czyli mieliny) dochodzi w przebiegu zaburzeń immunologicznych, tworzą się przeciwciała przeciwko mielinie. Zespół ten występuje w każdym wieku, obserwuje się czynniki wyzwalające, między innymi infekcje dróg oddechowych lub przewodu pokarmowego. Oprócz wyżej wymienionych objawów neuropatii charakterystyczne są dość silne bóle korzenione w kończynach. Inną zapalną neuropatią jest przewlekła demielinizacyjna polineuropatia (CIDP), która także może wystąpić po infekcji, ale objawy rozwijają się dłużej (powyżej 8 tygodni), nie są tak nasilone, natomiast są przewlekłe. Uszkodzenia nerwów pojawiają się także w chorobach układowych, immunologicznych, takich jak guzkowe zapalenie naczyń, toczeń układowy.
