×
COVID-19: wiarygodne źródło wiedzy

Badanie ostrości wzroku u dzieci

dr n. med. Arkadiusz Pogrzebielski
Ośrodek Chirurgii Oka Prof. Zagórskiego w Krakowie
Oculus - Krakowskie Centrum Okulistyczne, Kraków
Scanmed, Szpital św. Rafała w Krakowie

Opis badania

Testy uprzywilejowanego spojrzenia (preferential looking test; tablice Tellera) wykorzystują naturalny odruch: kiedy w polu widzenia pojawi się jakikolwiek bodziec wzrokowy, bezwiednie kierujemy na niego nasz wzrok. Testy składają się z serii prostokątnych tablic, na których widnieją czarno-białe paski na szarym tle. W centrum każdej z tablic mieści się otwór, a paski mogą znajdować się albo po jego prawej, albo po lewej stronie. Grubość pasków (tzw. frekwencja przestrzenna) jest odpowiednio dobrana, aby można było ocenić ostrość wzroku (zmierzyć wartość kątową) ze ściśle określonej odległości, z jakiej wykonuje się badania. Dziecko sadza się na kolanach opiekuna i zasłania się niebadane oko. Przed nimi znajduje się tekturowa konstrukcja przypominająca teatrzyk dla dzieci, która służy skupieniu uwagi małego pacjenta, tak aby nie rozglądał się on na boki. Badający siada na wprost przed dzieckiem i w okienku „teatrzyku” trzyma przed sobą tablice, sam nie wiedząc, czy pokazywane na tablicy paski znajdują się po jego prawej, czy po lewej stronie. Przez centralny otwór w tablicy obserwuje kierunek spojrzenia dziecka w pierwszej chwili po pokazaniu kolejnej planszy. W ten sposób ocenia, czy dziecko odruchowo spojrzało w kierunku pasków. W pewnym momencie dziecko przestaje reagować na pokazywane tablice. Za jego ostrość wzroku uznaje się najmniejszą grubość pokazywanych pasków (największą frekwencję przestrzenną), na którą reaguje dziecko. Wartość tę można przeliczyć na odpowiedniki na tablicach Snellena.

Badanie ostrości wzroku u dzieci
Ryc. Badanie ostrości wzroku u dzieci (źródło: National Eye Intitute, National Institutes of Health)

U niemowląt i małych dzieci można wyciągnąć wnioski dotyczące widzenia, obserwując ich zachowanie. O niskiej ostrości wzroku w jednym oku świadczy np. sprzeciw dziecka przed zasłanianiem dobrze widzącego oka. Kiedy dziecko ukończy 3. miesiąc życia, można już oceniać jego zdolność fiksacji wzroku na bodźcu, zwracania oczu w kierunku nowych bodźców i wodzenia za nimi. U większych dzieci ocenia się, czy chwytają one drobne przedmioty. Stosując przedmioty o różnej wielkości, można mniej więcej oszacować ostrość wzroku.

U starszych dzieci stosuje się testy oparte na rozpoznawaniu przedmiotów na obrazkach (np. odpowiednio zmodyfikowane testy na tablicach Snellena, karty Cardiff, testy obrazkowe Kay, test Sheridana Gardinera, symbole Lea, karty Hiding Heidi); zob. Rehabilitacja wzroku słabowidzących. Dziecko rozpoznaje i nazywa pokazywane przedmioty lub patrzy na tablicę i wskazuje taki sam obiekt na karcie trzymanej w ręce. W rzadkich przypadkach do oceny ostrości wzroku można wykorzystać także badania elektrofizjologiczne (wzrokowe potencjały wywołane; zob. Badanie wzrokowych potencjałów wywołanych).

Jak się przygotować do badania?

Dzieci warto i można przygotować do badania już w domu, aby zmniejszyć ich lęk w czasie rzeczywistego badania w placówce ochrony zdrowia. Można np. udawać wizytę u lekarza i zasłaniać oczy ulubionym zabawkom, a potem samemu dziecku w trakcie tej zabawy. Pomocne jest także uczenie dzieci rozpoznawania przedmiotów. Ułatwia to lekarzowi współpracę z dzieckiem. Jak w każdym teście psychofizycznym jego wynik zależy od stanu psychicznego pacjenta, dlatego wskazane jest, aby dziecko było wypoczęte i o ile to możliwe – odpowiednio skupione w trakcie badania. Warto zabrać ze sobą wszystkie wyniki wcześniejszych badań, poprzednie recepty okularowe, karty informacyjne z pobytów w szpitalu itp.

Wskazania do badania ostrości wzroku

Ocena ostrości wzroku jest podstawowym badaniem, jednak u dzieci z uwagi na jego ograniczoną dokładność niekiedy rezygnuje się z niego.

Możliwe powikłania po badaniu ostrości wzroku

Badanie nie wiąże się z żadnymi działaniami niepożądanymi.

Jakie stany występujące po badaniu ostrości wzroku powinny skłonić do kontaktu z lekarzem?

Samo badanie ostrości wzroku nie niesie dla pacjenta żadnego zagrożenia.

08.10.2015
Zobacz także
  • Rehabilitacja wzroku słabowidzących
  • Pomoce dla słabowidzących
Wybrane treści dla Ciebie
  • Atopowe zapalenie skóry (AZS) u dzieci
  • Choroby pasożytnicze układu oddechowego
  • Cytomegalia u dzieci
  • Cukrzyca u dzieci
  • Moczenie u dzieci
  • Alergia na leki u dzieci
  • Mózgowe porażenie dziecięce
  • Alergia pokarmowa u dzieci
  • Zespół nadpobudliwości psychoruchowej (ADHD)
  • Obrzęk naczynioruchowy u dziecka
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta