×
COVID-19: wiarygodne źródło wiedzy

Zapalenie tkanek miękkich oczodołu

prof. dr hab. n. med. Andrzej Stankiewicz
Klinika Okulistyki
Wojskowy Instytut Medyczny w Warszawie

Co to jest i jakie są główne przyczyny?

Zapalenie tkanek miękkich oczodołu to zwykle nagłe, bolesne zaczerwienienie oka, połączone z reguły z ograniczeniem jego ruchomości. Najczęstszą przyczyną tej choroby jest bezpośrednie przeniesienie zakażenia z zatok obocznych nosa (szczególnie z sitowia) lub uogólnienie miejscowych procesów zapalnych w obrębie oczodołu (np. zapalenie woreczka łzowego). Czasami występuje po urazach (złamaniach) kości oczodołu, po urazie penetrującym w głąb oczodołu, jako zakażenie zębopochodne, albo w następstwie zabiegów chirurgicznych na oczodole lub zatokach. Rzadko występuje jako zakażenie rozprzestrzeniające się poprzez naczynia krwionośne (w przebiegu posocznicy [sepsy], przejścia zakażenia z twarzy poprzez anastomozy [połączenia] żylne). Nie jest to choroba częsta, szczególnie u dorosłych.

Jak się objawia?

Objawy zapalne są łatwo zauważalne. Oprócz podanych wyżej szybko pojawia się obrzęk powiek, rumień, nadmierne ocieplenie, ból przy dotykaniu i próbie wykonania ruchu gałką oczną. Może temu towarzyszyć gorączka, wydzielina ropna, upośledzenie czucia okolicy oczodołu i postępujące obniżenie ostrości wzroku. Gwałtowne narastanie wytrzeszczu z unieruchomieniem gałki ocznej może zagrażać życiu, gdy przyczyną jest np. mukormykoza (rodzaj grzybicy).

Co robić w razie wystąpienia objawów?

W każdym przypadku należy zgłosić się do lekarza, a w przypadku gorączki i narastającego wytrzeszczu należy to zrobić niezwłocznie. W rzadkich przypadkach o życiu chorego decydują godziny.

Jak lekarz stawia diagnozę?

Objawy choroby są tak typowe, że jej rozpoznanie jest stosunkowo łatwe. Dokładnie zebrany wywiad umożliwi ustalenie przyczyny zapalenia (choroby zapalne nosa, gardła czy uogólnione zakażenie), a badanie okulistyczne (ostrość wzroku, ruchomość gałki ocznej, wytrzeszcz, czucie powierzchniowe rogówki, obraz dna oka) pozwala ocenić czynność oka. Tomografia komputerowa oczodołów i zatok obocznych nosa umożliwia potwierdzenie rozpoznania z ewentualnym określeniem przyczyny (np. stare ciało obce wewnątrzoczodołowe, ropień podokostnowy, choroby zatok). Przy wysokiej gorączce i sztywności karku (podejrzenie zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych) konieczny jest posiew z krwi i nakłucie (punkcja) lędźwiowe.

Jakie są sposoby leczenia?

Praktycznie zawsze wskazana jest hospitalizacja, a w przypadkach z gorączką, sztywnością karku i/lub narastającym wytrzeszczem bezwzględnie należy skierować chorego do szpitala.

Leczenie obejmuje:

  • antybiotykoterapię o szerokim spektrum działania,
  • rewizję rany z jej oczyszczeniem w przypadku urazu, jeśli to konieczne,
  • drenaż zatok obocznych nosa przy zajęciu zatok; po konsultacji z laryngologiem,
  • nacięcie ropnia oczodołu z drenażem w przypadku jego wystąpienia.

W przypadkach bardzo ciężkich z zagrożeniem życia (mukormykoza, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, posocznica [sepsa]) leczenie celowane na oddziale szpitala zakaźnego.

Przypadki lekkie do średnio ciężkich rokują dobrze i przy właściwym postępowaniu może nastąpić całkowite wyleczenie.

Co należy robić po zakończeniu leczenia?

Kontrole ambulatoryjne co kilka dni aż do całkowitego ustąpienia objawów. Konieczne leczenie choroby pierwotnej (np. zapalenie zatok, woreczka łzowego itp.) w celu zapobieżenia nawrotom zapalenia tkanek oczodołu.

14.03.2014
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta