Co to jest i jakie są przyczyny?
Zmarszczka nakątna to fałd skórny, który ciągnie się od górnej do dolnej powieki, gdzie się wygładza. Pokrywa ona przyśrodkowy kąt szpary powiekowej, rzadziej ma położenie bliżej skroni i przesłania kąt boczny (zewnętrzny). Niekiedy może mieć przebieg odwrotny to znaczy, że zaczyna się na dolnej a wygładza na górnej powiece. Zmarszczka nakątna jest cechą fizjologiczną, charakterystyczną dla wielkiej populacji światowej zamieszkującej Azję, ale nie dotyczy rasy kaukaskiej (białej). Ma charakter wrodzony, czasem występuje rodzinnie. Częściej możemy ją obserwować u chorych z zespołem Downa, zespołem alkoholowym, lub w innych znacznie rzadziej występujących zespołach jak Turnera, Klinefeltera, Ehlersa-Danlosa.
Jak często występuje?
U niemowląt jest widoczna częściej niż u dzieci starszych.
Jak się objawia?
Zmarszczka nakątna najczęściej przykrywa kąt przyśrodkowy oka, bierze początek od fałdu powieki górnej, a kończy w skórze powieki dolnej. Może się wiązać z innymi wadami powiek, np. z opadnięciem powieki górnej (zob. Opadnięcie powieki [ptoza]) czy też krótką, wąską szparą powiekową.
Jak lekarz stawia diagnozę?
Fałd skórny, przesłaniający kąt szpary powiekowej, jest widoczny gołym okiem. Można go delikatnie odciągnąć i wówczas uwidacznia się prawidłowy kąt. Lekarz mierzy długość i szerokość szpary powiekowej oraz sprawdza, czy się domyka. Poza tym wykonuje pełne badanie okulistyczne obu oczu.
Jakie są sposoby leczenia?
Obecność zmarszczki nakątnej u niemowlęcia niekoniecznie wymaga interwencji chirurgicznej, gdyż w miarę formowania się kości i chrząstek grzbietu nosa fałd samoistnie się wygładza. Jeśli jednak u starszego dziecka jest on duży i przesłania sporą część szpary powiekowej lub też jest traktowany jako defekt, można zastosować leczenie operacyjne.
Czy możliwe jest całkowite wyleczenie?
Zabieg chirurgiczny umożliwia całkowita korekcję zmarszczki nakątnej.
Co trzeba robić po zakończeniu leczenia?
Wymagana jest kontrola okulistyczna po ewentualnej operacji, terminy ustala lekarz leczący.