Ciało szkliste jest galaretowatą, przejrzystą, pozbawioną naczyń krwionośnych strukturą, która wypełnia tylną komorę gałki ocznej. Składa się przede wszystkim z wody (99%) oraz kolagenu i kwasu hialuronowego. Ciało szkliste nadaje objętość i kształt gałce ocznej, a jego zmniejszona objętość prowadzi do obkurczania się gałki ocznej i jej zapadnięcia.
Ryc. Budowa gałki ocznej. 1 – naczyniówka, 2 – twardówka, 3 – rąbek zębaty, 4 – ciało rzęskowe, 5 – część płaska ciała rzęskowego, 6 – wyrostki ciała rzęskowego, 7 – rowek rzęskowy, 8 – tęczówka, 9 – soczewka, 10 – źrenica, 11 – komora przednia, 12 – rogówka, 13 – kąt rogówkowo-tęczówkowy (kąt przesączania), 14 – komora tylna, 15 – więzadełka (obwódka rzęskowa), 16 – ciało szkliste, 17 – tarcza nerwu wzrokowego, 18 – tętnica środkowa siatkówki i żyła środkowa siatkówki, 19 – nerw wzrokowy, 20 – plamka, 21 – siatkówka.
Co to jest i jakie są przyczyny?
Rozpływ skrzący to liczne żółtawobiałe, złote lub kolorowe kryształy cholesterolu zawieszone w żelu ciała szklistego oraz, rzadziej, w komorze przedniej. Powstają one wtórnie do długotrwale utrzymującego się krwotoku wewnątrzgałkowego po wielokrotnym, ciężkim urazie lub zabiegu chirurgicznym. Rozpływowi skrzącemu zwykle towarzyszy tylne odłączenie ciała szklistego.
Ryc. 2. Rozpływ skrzący
Jak się objawia?
Niezmiernie rzadko może wystąpić pogorszenie widzenia. Zazwyczaj obserwuje się żółtobrązowe plamy, które poruszają się wraz z poruszeniami oczu, a stabilizują, gdy ruch gałek ocznych ustaje.
Co robić w razie wystąpienia objawów?
W razie stwierdzenia obecności tego typu plam w polu widzenia, należy zgłosić się do lekarza okulisty.
Jak lekarz stawia diagnozę?
Niezbędne jest badanie dna oka po rozszerzeniu źrenic, w trakcie którego widoczne są charakterystyczne kryształy.
Jakie są sposoby leczenia?
Leczenie zwykle jest niepotrzebne, ponieważ kryształy cholesterolu osadzają się w odłączonym ciele szklistym, czyli w dolnej części komory ciała szklistego, i nie wpływają istotnie na ostrość wzroku. W przypadku znacznego pogorszenia widzenia wykonuje się witrektomię.
Czy możliwe jest całkowite wyleczenie?
Wykonanie witrektomii usuwa rozpływ skrzący, ale jednocześnie niesie ze sobą ryzyko powikłań, mogących istotnie wpłynąć na pogorszenie widzenia chorego. Stąd też najczęściej zleca się pacjentowi „polubienie ruchomych plamek” i okresowe kontrole okulistyczne.
Co trzeba robić po zakończeniu leczenia?
Należy kontrolować się u lekarza okulisty zgodnie z jego zaleceniami.
Co robić, aby uniknąć zachorowania?
Nie są znane metody prewencji.
