Co to jest i jakie są przyczyny?
Naturalną wydzieliną oczu są łzy. W stanach zapalnych gałki ocznej może pojawić się dodatkowo wysięk zapalny. Jest on wynikiem toczącego się w oku procesu zapalnego, który powoduje zwiększenie przepuszczalności naczyń włosowatych. Wysięk zawiera składniki osocza krwi i komórki zapalne, a w przypadku ropy – także bakterie.
Jak często występuje?
Wśród stanów zapalnych gałki ocznej najczęściej występuje zapalenie spojówek. Jest ono tak powszechne, że nie prowadzi się szczegółowych statystyk.
Jak się objawia?
Patologiczna wydzielina w oku zawiera nadmierną ilość płynu i/lub ma zmienioną konsystencję w porównaniu ze łzami. Pojawieniu się wydzieliny towarzyszy zwykle zaczerwienienie oczu. Inaczej dzieje się w przypadku nadmiernego łzawienia, ponieważ wówczas oczy pozostają blade.
Ryc. 1., 2. Wydzielina ropna w oku
W pierwszej kolejności wydzielina gromadzi się w kącikach oczu i tam najłatwiej jest ją zauważyć. Duża ilość wydzieliny, zwłaszcza ropnej, może prowadzić do sklejania się rzęs ze sobą, a nawet do zlepienia, sklejenia powiek. Rodzaj wydzieliny w worku spojówkowym może wskazywać na przyczynę zapalenia:
- wydzielina w kolorze żółtym, to wydzielina ropna – towarzyszy zakażeniom bakteryjnym;
- wydzielina w kolorze białożółtym, to wydzielina śluzowo-ropna – występuje przy łagodnych zakażeniach bakteryjnych oraz chlamydiowych;
- wydzielina o kolorze białym, to wydzielina śluzowa – pojawia się przy zespole suchego oka;
- przezroczysta wydzielina, to wydzielina wodnista – jest objawem zakażeń wirusowych, a także reakcji toksycznych spojówki na działanie np. leków.
W tabeli zebrano dodatkowe cechy zakażeń spojówki wywołanych przez bakterie, wirusy lub chlamydie.
Cechy zakażeń spojówki wywołanych przez bakterie, wirusy lub chlamydie | ||||
---|---|---|---|---|
Zakażenie | Przebieg | Wygląd spojówki | Rodzaj wydzieliny | Węzły chłonne |
bakteryjne | ostry/przewlekły | przekrwiona | żółta – ropna | zwykle prawidłowe |
chlamydiowe | przewlekły z okresami zaostrzeń i remisji | umiarkowanie przekrwiona | żółtobiała – śluzowo-ropna | powiększone, tkliwe |
wirusowe | ostry | silnie przekrwiona, możliwa obecność wybroczyn | przezroczysta – wodnista | powiększone, tkliwe |
Co robić w razie wystąpienia objawów?
Zakażenia oczu wymagają konsultacji lekarskiej w ciągu 1–2 dni od wystąpienia objawów (wskazana jest wizyta lekarska w poradni, nie ma konieczności korzystania z pomocy Szpitalnego Oddziału Ratunkowego). Wyjątek stanowią chorzy, którzy noszą soczewki kontaktowe. Ci pacjenci powinni zgłosić się po pomoc w trybie nagłym, istnieje bowiem duże ryzyko uszkodzenia rogówki. W przypadku chorób zakaźnych należy zachować kilka podstawowych reguł:
- po każdym dotknięciu okolic oczu należy starannie umyć ręce,
- nie wolno używać tych samych ręczników (można je zastąpić papierowymi) czy tej samej pościeli, co domownicy,
- nie należy dzielić przyborów do makijażu z innymi,
- w czasie zakażenia nie wolno nosić soczewek kontaktowych, a zakażone soczewki wraz z płynem do ich pielęgnacji należy wyrzucić,
- nie należy stosować wspólnie tych samych kropli/maści do oczu.
Jak lekarz stawia diagnozę?
Z reguły zebranie wywiadu i szczegółowe badanie okulistyczne, obejmujące badanie ostrości wzroku, ruchomości gałek ocznych, badanie w lampie szczelinowej i wziernikowanie dna oka, są wystarczające do postawienia rozpoznania. W niektórych sytuacjach lekarz może pobrać wymaz z worka spojówkowego do badań mikrobiologicznych, choć rutynowo leczenie rozpoczyna się na podstawie badania klinicznego.
Jakie są sposoby leczenia?
Szczegółowe informacje znajdują się w omówieniu poszczególnych chorób.
Czy możliwe jest całkowite wyleczenie?
Szczegółowe informacje znajdują się w omówieniu poszczególnych chorób.
Co trzeba robić po zakończeniu leczenia?
Szczegółowe informacje znajdują się w omówieniu poszczególnych chorób.