×
COVID-19: wiarygodne źródło wiedzy

Naczyniaki


Klinika Pediatrii i Chorób Infekcyjnych
Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny Nr 1 we Wrocławiu

Co to są naczyniaki i jakie są ich przyczyny?

Naczyniaki to niezłośliwe nowotwory wywodzące się z drobnych naczyń krwionośnych, tzw. włośniczek. Dochodzi w nich do nadmiernego rozrostu komórek śródbłonka, czyli komórek wyściełających ścianę naczynia oraz mastocytów.

Naczyniaki przechodzą przez 2 fazy rozwojowe, których mechanizmy nie zostały do końca poznane: proliferacji, czyli rozrostu oraz inwolucji, czyli zaniku. Podczas zaniku naczyniaka dochodzi do zwłóknienia światła drobnych naczyń.

Jak często występują naczyniaki?

Naczyniaki powierzchowne występują dosyć często, nawet u 10% niemowląt, częściej u dziewczynek (2–5 razy częściej) niż u chłopców. Ich liczba maleje z wiekiem, część znika całkowicie i po 10. roku życia występują u mniej niż 10% osób. Naczyniaki wątroby są najczęstszymi niezłośliwymi nowotworami tego narządu, występują u około 2–5% populacji, również kilkukrotnie częściej u kobiet.

Jak się objawiają naczyniaki?

Większość naczyniaków jest zlokalizowana w obrębie skóry głowy i szyi. Zlokalizowane bardziej powierzchniowo mają postać czerwonych punkcików o średnicy 1–3 mm, lekko wypukłych. Głębiej położone prześwitują niebieskawo przez skórę. W około połowie przypadków zanikłe naczyniaki pozostawiają blizny, przebarwienia skóry i poszerzenia drobnych naczyń, tzw. teleangiektazje.

Większe naczyniaki występują rzadko. Należy do nich naczyniak jamisty, nazywany „plamą z wina porto”. Zlokalizowany jest zwykle po jednej stronie ciała, nie zanika z wiekiem. Może być częścią złożonego zespołu Sturge’a i Webera. W przypadku olbrzymich naczyniaków u osób dorosłych może występować rzadkie powikłanie jakim jest zespół krzepnięcia wewnątrznaczyniowego, tzw. zespół Kasabacha i Merritt.

Specjalną grupę naczyniaków stanowią naczyniaki narządów wewnętrznych, które najczęściej występują w wątrobie. Nie dają one najczęściej żadnych objawów klinicznych, a wykrywane są przypadkowo podczas badania ultrasonograficznego. Bardzo rzadko występują ból i gorączka, które są związane z fazą zanikania naczyniaka, a czasem z zakrzepicą w jego obrębie. Ból może również występować podczas szybkiego powiększania się naczyniaka wątroby.

Co robić w przypadku wystąpienia objawów naczyniaka?

Naczyniaki są zmianami łagodnymi i w większości przypadków nie wymagają leczenia. Zazwyczaj stwierdza się je w okresie niemowlęcym i zanikają całkowicie do 12. roku życia. W przypadku większych naczyniaków z współistniejącymi objawami klinicznymi należy zgłosić się do lekarza POZ, który skieruje pacjenta do specjalisty chorób naczyń: angiologa lub chirurga naczyniowego. Specjalista zaleci obserwację, ewentualnie w niektórych przypadkach usunięcie naczyniaka skóry. W przypadku naczyniaków wątroby, które nie wymagają leczenia w większości przypadków zaleca się ich kontrolę ultrasonograficzną raz w roku.

W jaki sposób lekarz ustala rozpoznanie naczyniaka?

Rozpoznanie naczyniaków powierzchownych nie nastręcza trudności i wystarczy samo dokładne obejrzenie zmiany. Naczyniaki narządów wewnętrznych stanowią dość duży problem diagnostyczny. Pierwszym badaniem obrazowym jest zazwyczaj badanie ultrasonograficzne, następnie zmiana może być zweryfikowana w tomografii komputerowej z dożylnym podaniem środka cieniującego. Wykonuje się badanie przed podaniem i po podaniu kontrastu. W przypadkach wątpliwych wykonuje się rezonans magnetyczny z podaniem środka cieniującego lub scyntygrafię, która jest metodą o największej swoistości. Niekiedy wykonuje się również arteriografię, która może być jednocześnie metodą leczenia np. naczyniaków wątroby. Podczas angiografii niekiedy wykonuje się embolizację naczyniaka, czyli podanie substancji, po której następuje powstanie skrzepu w świetle naczyniaka i jego zamknięcie.

Jakie są metody leczenia naczyniaków?

Większość mniejszych naczyniaków zanika z wiekiem. Resztkowe naczyniaki skórne usuwa się za pomocą lasera. W wybranych przypadkach naczyniaków oczodołu i narządów wewnętrznych, zwłaszcza gdy występują objawy krwawienia, stosuje się glikokortykosteroidy, zarówno miejscowo w formie ostrzykiwania zmiany, jak i ogólnoustrojowo doustnie lub dożylnie. Leczenie operacyjne stosuje się bardzo rzadko, w przypadku dużych naczyniaków opornych na glikokortykosteroidy. Wcześniej wykonuje się embolizację naczyniaka. Wskazaniem do leczenia operacyjnego naczyniaków wątroby są: zmiany o średnicy >10 cm, występowanie objawów klinicznych (bólu i gorączki), zmiany zakrzepowe lub przetoki tętniczo-żylne w obrębie naczyniaka, szybkie powiększanie się zmiany oraz ucisk na drogi żółciowe i sąsiednie narządy.

Czy możliwe jest całkowite wyleczenie naczyniaka?

Większość naczyniaków nie wymaga leczenia, a jedynie obserwacji i w przypadku naczyniaków narządów wewnętrznych okresowej kontroli w badaniach obrazowych, najczęściej USG. Duża część naczyniaków powierzchownych ulega samoistnemu zanikowi. W przypadku dużych, objawowych naczyniaków stosuje się embolizację lub leczenie operacyjne, co prowadzi do całkowitego wyleczenia.

Co trzeba robić po zakończeniu leczenia naczyniaka?

W przypadku naczyniaków wątroby i innych narządów wewnętrznych należy okresowo wykonywać badania obrazowe pod kątem tworzenia się nowych zmian. Powierzchowne naczyniaki skóry z wiekiem ulegają zanikowi i w dużej mierze stanowią raczej defekt kosmetyczny niż istotny problem kliniczny.

31.03.2017
Zobacz także
  • Czy naczyniaki wątroby mogą rosnąć?
  • Czy naczyniaka wątroby można operować?
  • Naczyniaki okolic oczu
  • Naczyniak wątroby
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta