Pytanie nadesłane do redakcji
Czy możliwa jest utrata głosu przez osobę po zapaleniu gardła i krtani? Córka (26 lat) przestała mówić i ten stan trwa 4 tyg. Czeka na wizytę u foniatry, a ja bardzo się niepokoję.
Odpowiedziała
lek. med. Agata Szołdra-Seiler
specjalista otolaryngolog
Oddział Laryngologii
Szpital Wojewódzki w Koszalinie
Utrata głosu, czyli bezgłos lub afonia to stan niemożności wydobycia głosu i powstania głosu dźwięcznego. Może powstać nagle albo stopniowo - poprzedzony chrypką i/lub tak zwanym załamywaniem się głosu. Bezgłos może wynikać z przyczyn organicznych (wrodzone wady krtani, zapalenia fałdów głosowych, obrzęki strun głosowych, guzy łagodne i złośliwe krtani, urazy krtani, choroby mięśni, np.: miastenia, miopatie; porażenia nerwów krtaniowych, porażenie nerwu błędnego, uszkodzenia centralnego układu nerwowego), jak również z zaburzeń czynnościowych.
Afonią czynnościową lub psychogenną nazywa się bezgłos, który pojawia się u osoby ze zdrową i prawidłowo ruchomą krtanią. Lecz ta normalnie wyglądająca krtań nie może wygenerować dźwięku. Przy kaszlu i oddychaniu struny głosowe poruszają się, ale w czasie szeptu nie dochodzi do pełnego zwarcia fałdów głosowych, pozostaje szczelina na całej długości głośni. Przyczyną takiego stanu rzeczy może być: silny stres, depresja, histeria, długotrwałe napięcie psychiczne i temu podobne zaburzenia emocjonalne. Afonia psychogenna występuje głównie u kobiet młodych i w średnim wieku oraz młodych mężczyzn. Leczeniem takich stanów powinien się zająć doświadczony foniatra, który poprowadzi intensywną rehabilitację głosową, ale po odzyskaniu możliwości mówienia pacjent może wymagać także pomocy psychoterapeuty i/lub psychiatry.
Odpowiadając na Pani pytanie, czy możliwa jest utrata głosu w czasie zapalenia krtani, odpowiedź brzmi: tak. W czasie zapalenia krtani dochodzi do przekrwienia, obrzmienia śluzówki krtani, a nawet nacieku zapalnego mięśnia głosowego, co skutkuje ograniczeniem jego kurczliwości. Jednak w miarę ustępowania procesu zapalnego, głos powinien stopniowo wzmacniać się i stawać się czystszy. 4-tygodniowy okres bezgłosu może sugerować podłoże psychogenne. Bez dogłębnego wywiadu i dokładnego badania laryngologicznego/foniatrycznego nie można jednoznacznie wskazać przyczyny.
Piśmiennictwo:
Domeracka-Kołodziej A.: Bezgłos. [W:] Janczewski G., Osuch-Wójcikiewicz E. (red.): Ostry dyżur. Otolaryngologia. α-medica Press. Bielsko-Biała 2003: 241-246.Maniecka-Aleksandrowicz A.: Zaburzenia głosu i mowy. Janczewski G. (red.): Otolaryngologia praktyczna - podręcznik dla studentów i lekarzy. T II. Via Medica. Gdańsk 2005: 526-534.