Gdy karmisz swoje dziecko piersią, Twój organizm wydziela dwa hormony: prolaktynę i oksytocynę. Pierwszy z nich odpowiada za produkcję pokarmu, pobudza piersi do wytwarzania takiej ilości mleka, by zaspokoić potrzeby dziecka. Gdy dziecko ssie pierś, zwiększa się stężenie prolaktyny we krwi matki, a to pobudza gruczoły mleczne do wytwarzania takiej ilości mleka, by potrzeby dziecka zostały zaspokojone. Natomiast oksytocyna powoduje, że pokarm wypływa z piersi.
Fot. iStock.com
Polecamy:
- Do kiedy karmić piersią, jak często karmić, ile powinno trwać pojedyncze karmienie?
- Mleko kobiece – gdzie i jak powstaje, jakie hormony są odpowiedzialne za powstawanie mleka matki
Co ciekawe, jej rola nie ogranicza się wyłącznie do wywoływania wypływu pokarmu czy skurczy macicy podczas porodu. Duże stężenie oksytocyny ułatwia kobiecie przystosowanie się do nowych zadań związanych z opieką nad dzieckiem i zwiększa intensywność uczuć macierzyńskich. Jak to się dzieje?
Ryc. 1. Odruch oksytocynowy. Za: Nehring-Gugulska M., Żukowska-Rubik M., Pietkiewicz A. (red.): Karmienie piersią w teorii i praktyce. Podręcznik dla doradców i konsultantów laktacyjnych oraz położnych, pielęgniarek i lekarzy. Medycyna Praktyczna, Kraków 2012: 66 (rys. K. Flasińska-Rubik).
Oksytocyna uspokaja matkę i odpowiada za zrodzenie się więzi z noworodkiem
Oksytocyna zmniejsza stężenie kortyzolu i ciśnienie krwi – dzięki temu łagodzi przeżywany przez matkę stres, zmniejsza lęk, podnosi poziom zaufania, działa uspokajająco. Niektóre kobiety relacjonują uczucia towarzyszące przystawieniu dziecka do piersi jako stan błogości, wyjątkowej więzi z dzieckiem, radości i szczęścia. Część naukowców uważa, że duże ilości oksytocyny wydzielane podczas porodu sprawiają, że kobieta zakochuje się w swoim dziecku „od pierwszego wejrzenia” i jest zdolna do opieki nad nim dzień i noc, kosztem swoich własnych potrzeb.
Co powoduje wydzielanie się oksytocyny u matki?
Hormon ten wydziela się nie tylko podczas przystawiania do piersi. Pojawia się także wtedy, gdy myślisz o swoim dziecku, słyszysz jego płacz, tulisz je czy obdarzasz pieszczotami. W reakcji na fizyczny kontakt z dzieckiem następują zmiany w organizmie matki. Gdy położymy nagiego noworodka na matczynej nagiej klatce piersiowej, to oksytocyna zwiększa ukrwienie w taki sposób, by ciało matki mogło ogrzewać dziecko. Ciało dziecka pozostaje tak długo ciepłe i zrelaksowane, jak długo trwa kontakt „skóra do skóry”. Natomiast matka w reakcji na rozszerzenie się naczyń krwionośnych skóry odczuwa ciepło, błogość, chętniej pozostaje z dzieckiem w bliskości i tym samym zabezpiecza potrzeby dziecka.
Ryc. 2. Tuż przed pierwszym karmieniem w kontakcie „skóra do skóry”.
Za: Nehring-Gugulska M., Żukowska-Rubik M., Pietkiewicz A. (red.): Karmienie piersią w teorii i praktyce. Podręcznik dla doradców i konsultantów laktacyjnych oraz położnych, pielęgniarek i lekarzy. Medycyna Praktyczna, Kraków 2012 (fot. K. Konieczny)