Pytanie nadesłane do redakcji
Synek ma 4 miesiące, dziś na wizycie kontrolnej pediatra powiedział, że ciemiączko jest 1x1. Karmię mlekiem modyfikowanym, więc polecono odstawić wit. D (do tej pory mały przyjmował 1 kapsułkę dziennie). Niestety, lekarz jest oszczędny w słowach i nie dowiedziałam się, co to oznacza. Zapytano tylko, czy było USG przezciemiączkowe - było i wszystko jest w porządku. Proszę o informację, czy ciemiączko jest powodem do niepokoju i co oznacza jego wielkość?
Odpowiedziała
lek. med. Katarzyna Jamruszkiewicz
specjalista medycyny rodzinnej
Poradnia Lekarza POZ
Szpital Specjalistyczny im. Rydygiera w Krakowie
Ocena obwodu główki oraz wielkości ciemiączek jest jednym z istotnych elementów badania pediatrycznego niemowlęcia. Ciemię przednie zarasta zwykle między 10. a 18. miesiącem życia dziecka. Jest to jednak jedynie orientacyjny wiek zamykania się ciemienia, zarówno wcześniejsze (nawet przed 6. mies.), jak i późniejsze jego zarastanie może występować u zupełnie zdrowych dzieci. Witaminy D3 nie można odstawić tylko na podstawie oceny wielkości ciemienia, jeśli poza tym nie stwierdza się innych nieprawidłowości u dziecka. Lekarz powinien regularnie mierzyć obwód główki, nanosząc wartości na siatkę centylową oraz oceniać palpacyjnie szwy czaszkowe i kształt czaszki, a także rozwój psychofizyczny dziecka. Odstawienie witaminy D3 należy również poprzedzić oceną gospodarki wapniowo-fosforanowej.
Ewentualna dalsza diagnostyka jest wskazana, jeśli poza szybkim zarastaniem ciemienia przedniego obserwuje się u dziecka niepokojące objawy, takie jak: spowolnienie wzrastania, zatrzymanie/zwolnienie wzrastania obwodu główki, deformację czaszki, objawy neurologiczne, padaczkę, zaburzenia metaboliczne czy endokrynologiczne, chorobę nerek. Wówczas, w zależności od rodzaju nieprawidłowości niezbędna może być konsultacja specjalistyczna (np. neurologiczna, neurochirurgiczna, endokrynologiczna czy okulistyczna) lub badania obrazowe.
W przypadku Pani synka nie pisze Pani o deformacji główki czy innych niepokojących objawach, dodatkowo dziecko miało wykonane przezciemiączkowe USG, więc zapewne nie ma powodów do niepokoju. Obecnie, od urodzenia do 6. miesiąca życia zaleca się podaż witaminy D3 400 IU na dobę, bez względu na to czy dziecko jest karmione piersią czy mlekiem sztucznym. Podaż witaminy D3 w diecie uwzględnia się u dzieci powyżej 6. miesiąca, wówczas jednak dobowe zapotrzebowanie na tę witaminę jest większe. Proponuję regularne badanie dziecka przez pediatrę, kontrole przyrostu obwodu główki oraz powrót do podawania 400 IU witaminy D3 dziennie.
