Pytanie nadesłane do redakcji
Czy dziecko z astmą powinno być zwolnione z lekcji WF? Jaki sport może uprawiać 7-latek z astmą?
Odpowiedziała
dr n. med. Grażyna Durska
Zakład Medycyny Rodzinnej
Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
Poradnia alergologiczna „Podgórna” w Szczecinie
Dziecko z astmą powinno uprawiać sport, oczywiście z pewnymi ograniczeniami.
Wysiłek fizyczny jest jednym z ważniejszych czynników wyzwalających skurcz oskrzeli, manifestujący się napadowym suchym kaszlem, świszczącym oddechem, uczuciem ucisku w klatce piersiowej, brakiem „tchu”.
Celem leczenia astmy jest między innymi umożliwienie dziecku prawidłowego funkcjonowania w środowisku szkolnym, a więc również uczestniczenie w zajęciach sportowych.
Ćwiczenia fizyczne przeciwwskazane są wyłącznie w okresie zaostrzeń astmy.
Uprawianie sportu przez pacjentów z astmą kontrolowaną prowadzi do prawidłowego rozwoju mięśni, zwiększenia wydolności oddechowej, ma również korzystny wpływ na samoocenę pacjenta i jego akceptację przez środowisko rówieśnicze.
Najbardziej zalecane dyscypliny sportu to: pływanie, chód, jazda na rowerze, gry zespołowe, sporty walki, tenis, biegi krótkodystansowe.
Zajęcia sportowe powinny zawsze być poprzedzone 15–30-minutową rozgrzewką obejmującą ćwiczenia rozciągające i rozgrzewające mięśnie, wolny bieg, krótkie odcinki sprintu.
Po zakończeniu właściwych ćwiczeń sportowych powinien nastąpić 10–15-minutowy okres uspokajający z coraz mniej obciążającymi ćwiczeniami, z przewagą ćwiczeń rozluźniających.
Pacjenci, u których występuje skurcz oskrzeli prowokowany przez wysiłek, poza podstawowym leczeniem przeciwzapalnym (glikokortykosteroidy wziewne, leki antyleukotrienowe) mogą stosować profilaktycznie – 15 minut przed planowanym wysiłkiem – wziew leku z grupy beta2-mimetyków krótko działających.
Osoby uczulone na alergeny powietrznopochodne (alergeny drzew, traw, chwastów, zarodników grzybów mikroskopowych) w okresie występowania w powietrzu dużych stężeń uczulających alergenów powinny zrezygnować z zajęć na otwartej przestrzeni (boiska, parki itp.).
W przypadku uczulenia na alergeny roztoczy kurzu domowego przeciwwskazane jest ćwiczenie w zakurzonych halach sportowych.
Dyscypliny sportu niezalecane dla astmatyków to sporty zimowe o dużej intensywności (biegi narciarskie, łyżwiarstwo). Niska temperatura otoczenia jest również czynnikiem prowokującym skurcz oskrzeli.
Piśmiennictwo:
Droszcz W., Grzanka A.: Astma u młodzieży i dorosłych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2010: 323–331Alkiewicz J (red.): Leczenie inhalacyjne i rehabilitacja układu oddechowego u dzieci i dorosłych. Volumed, 1995
Ziętkowski Z., Ziętkowska E., Budzenta- Łukaszyk A.: Astma, wysiłek fizyczny – istotny problem kliniczny. Alergia, 2010; 4 (46): 28–29
Zobacz także
Astma i sport »Aktywność fizyczna w dzieciństwie i młodości »
8 proc. olimpijczyków ma astmę »
Profilaktyczne wizyty u lekarza »
Polskie dzieci (i rodzice) wolą telewizor niż uprawianie sportu »
Astma, refluks żołądkowo-jelitowy i nadwaga u nastolatka »
Astma wczesnodziecięca czy obturacyjne zapalenie oskrzeli? »
Typowe objawy astmy »
Inhalacje – kiedy warto je robić i dlaczego? »