Pytanie nadesłane do redakcji
Byłam w piątek na USG bioder z 2-miesięczną córką. Pediatra stwierdził dyspalzję stawów biodrowych. Lewy staw biodrowy - alfa 55 beta 47 II a (-), prawy staw biodrowy alfa 51 beta 64 II a (-). Czy to poważna choroba, jak długo trwa leczenie i jakie są metody?
Odpowiedział
dr hab. med. Jerzy Sułko
Oddział Ortopedyczno-Urazowy
Uniwersytecki Szpital Dziecięcy w Krakowie
Dysplazja stawu biodrowego to najczęściej występująca wada układu kostno-stawowego. W Polsce około 4% rodzących się dzieci ma dysplazję. Mimo że dziecko rodzi się z wadą, to prawidłowa jej nazwa brzmi: rozwojowa dysplazja stawu biodrowego. Nazwa nawiązuje do przyczyny powstania wady - w trakcie rozwoju płodowego, ale dotyczy to także rozwoju biodra już po porodzie.
Najogólniej mówiąc, dysplazja biodra, to niedorozwój elementów tworzących staw. A dla prostego zrozumienia podkreśliłbym, że zasadniczym elementem dysplazji jest stroma panewka. Pokazuje to załączone zdjęcie radiologiczne (fot.1). Prawe biodro jest prawidłowe, lewe ? dysplastyczne i widać jak stroma jest właśnie panewka.
Fot. 1 Prawe biodro prawidłowe, dobrze wykształcona panewka; po stronie lewej panewka nachylona stromo, kość udowa już przemieszczona; lewe biodro dysplastyczne.
Dysplazję biodra rozpoznajemy na podstawie badania klinicznego, a podstawą obrazowania dysplazji jest badanie ultrasonograficzne (USG). U dzieci, zwykle po 3. miesiącu życia, wykonuje się zdjęcie radiologiczne (RTG).
Rozpoznanie tej wady jest ważne, gdyż jeśli jest nasilona i pozostaje nieleczona, może doprowadzić do zwichnięcia biodra (fot.2). A wtedy wymaga leczenia operacyjnego.
Fot. 2 Prawe biodro zwichnięte, bez kontaktu z panewką, która jest bardzo strona i słabo rozwinięta; lewe biodro prawidłowe.
Przetrwała dysplazja lub nie całkowicie wyleczona prowadzi w dorosłym życiu do powstania zmian zwyrodnieniowych, które są przyczyną silnych bólów biodra. W efekcie powstania zmian zwyrodnieniowych chory jest kandydatem do leczenia operacyjnego polegającego na zastąpieniu chorego, zniekształconego biodra sztucznym stawem.
Podstawową formą leczenia dysplazji stawu biodrowego u niemowląt jest uzyskanie i utrzymanie pozycji zgięcia i odwiedzenia bioder. Uzyskujemy to za pomocą poduszki Frejki lub uprzęży Pavlika. W przypadkach zwichnięcia stawu biodrowego leczenie jest bardziej skomplikowane, a może polegać na leczeniu wyciągowym i założeniu gipsu (przed 1. rokiem życia) lub leczeniu operacyjnym u starszych dzieci.
