×
COVID-19: wiarygodne źródło wiedzy

Bezdech

dr med. Joanna Lange
Klinika Pneumonologii i Alergologii Wieku Dziecięcego WUM

Co to jest bezdech?

Bezdech to zanik przepływu powietrza przez drogi oddechowe, który może prowadzić do zaburzeń wymiany gazowej i oddychania na poziomie tkankowym. Podczas snu u każdego, zdrowego człowieka mogą się pojawiać krótkotrwałe przerwy w oddychaniu. Trwają one zazwyczaj maksymalnie 15 sekund. Szczególnej uwagi wymaga pojawienie się długotrwałych i nieregularnych przerw w oddychaniu.

Czym jest spowodowany bezdech?

Zasadniczo wyróżnić można trzy typy bezdechu: bezdech obturacyjny, bezdech centralny i bezdech mieszany.

U dzieci najczęściej występuje bezdech obturacyjny. Bezdech obturacyjny ma związek przede wszystkim z zaburzeniem przepływu powietrza przez górne drogi oddechowe (ma to miejsce np. w przeroście migdałków podniebiennych i/lub migdałka gardłowego). Do zaburzenia przepływu powietrza dochodzi też wskutek rozluźnienia (relaksacji) mięśni tylnej ściany gardła i podniebiena miękkiego. Do podstawowych objawów bezdechu obturacyjnego należą: chrapanie, skłonność do zasypiania w nienaturalnych pozycjach, senność podczas dnia. Przy dłużej utrzymujących się objawach u dziecka mogą się nawet pojawić zaburzenia zachowania. Obserwowane objawy wynikają z okresowego niedotlenienia ośrodkowego układu nerwowego. Jednocześnie podkreślić należy, że bezdech obturacyjny można obserwować podczas snu u 1–3% zdrowych dzieci.

Bezdechy centralne obserwowane są przede wszystkim u wcześniaków, u których zaburzenia wynikają z niedojrzałości układu nerwowego. Bezdechy mieszane (centralne i obturacyjne) obserwuje się u dzieci z nieprawidłową kontrolą oddychania. Pojawiają się przede wszystkim w okresach przebudzeń lub zasypiania.

Szczególnie niebezpieczne dla życia i zdrowia jest nagłe zatrzymanie oddychania z towarzyszącą sinicą i zwiotczeniem (ALTE). Może to stanowić przyczynę nagłej śmierci łóżeczkowej (zobacz: Śmierć łóżeczkowa – jak zminimalizować ryzyko jej wystąpienia). U niemowląt może mieć związek z infekcją, np. ośrodkowego układu nerwowego, zaburzeniami neurologicznymi czy też znacznie nasilonym refluksem żołądkowo-przełykowym.

Bezdechy u wcześniaków (dzieci urodzone przed 34. tyg. ciąży) związane są z niedojrzałością układu nerwowego i uddechowego.

Krótkotrwałe bezdechy u niemowląt, jeżeli nie prowadzą do spadków utlenowania krwi, można uważać za odmianę wzorca oddychania.

Jakich badań wymaga bezdech?

Podejrzenie bezdechu i zaburzeń oddychania wymaga dokładnej obserwacji, którą niekiedy trzeba prowadzić nawet w warunkach szpitalnych. Jest to szczególnie ważne u najmłodszych dzieci, tzn. noworodków i niemowląt. Na rynku dostępne są tzw. monitory oddechu, np. Angelcare, sygnalizujące pojawienie się bezdechu u dziecka, które można wykorzystywać w warunkach domowych.

Co należy robić w przypadku pojawienia się bezdechu?

Krótkotrwałe epizody bezdechu (krótsze niż 15 s) nie wymagają żadnej interwencji. Nagłe zatrzymanie oddychania z towarzyszącą sinicą i zwiotczeniem wymaga podjęcia natychmiastowej interwencji. Należy szybko wyjąć dziecko z łóżeczka, obrócić tak, aby buzia była skierowana ku dołowi. Następnie należy niezbyt mocno i z wyczuciem potrząsnąć dzieckiem i poklepać po plecach. Należy się upewnić, czy nos i buzia są drożne. Przy braku poprawy wezwać pogotowie, a do czasu jego przyjazdu, jeżeli dziecko nie oddycha stosować sztuczne oddychanie metodą usta–nos–usta.

Pojawienie się bezdechów obturacyjnych wymaga konsultacji lekarza, w tym laryngologa. Bezdechy wynikające z przerostu układu chłonnego zazwyczaj wymagają usunięcia migdałka gardłowego i/lub chirurgicznego zmniejszenia objętości (podcięcia migdałków podniebiennych). Stosunkowo rzadko u dzieci wykorzystuje się maski z dodatkowym dodatnim ciśnieniem oddechowym (cPAP). Bezdechy u wcześniaków wymagają odrębnego postępowania, w tym stosowania tlenoterapii. Decyzję o postępowaniu w bezdechach u noworodka podejmuje zawsze lekarz neonatolog lub pediatra. Leczenie bezdechów u niemowląt urodzonych o czasie zależy od ich przyczyny.

Monitorowanie bezdechów powinien zalecać lekarz pediatra, który przeprowadził u dziecka szeroką diagnostykę. Zakup aparatów monitorujących zaleca się przede wszystkim rodzicom dzieci przedwcześnie urodzonych, chociaż dostępne aparaty na naszym rynku umożliwiają monitorowanie nie tylko bezdechów, ale spełniają rolę elektronicznej niani, a tym samym mogą być kupowane przez każdego rodzica.

29.03.2017
Zobacz także
  • Bezdechy u noworodków
  • Zespół zaburzeń oddychania
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta