Pletyzmografia

Co to jest pletyzmografia?

Pletyzmografia (określana też jako bodypletyzmografia, od ang. body pletysmography) to badanie czynności płuc, które pozwala na ocenę całkowitej ilości powietrza zawartej w płucach (total lung capacity – TLC).

Po najgłębszym wydechu w płucach pozostaje pewna ilość powietrza, której nie można wydmuchać. Jest to tzw. objętość zalegająca (residual volume – RV), której nie można zmierzyć za pomocą spirometrii.

Ponadto dzięki pletyzmografii można ocenić opór, jaki drogi oddechowe stawiają przepływającemu przez nie powietrzu, co w sposób pośredni umożliwia ocenę stopnia obturacji (zwężenia) oskrzeli.

Jakie się przygotować do pletyzmografii i jakie są do niej przeciwwskazania?

Przeciwwskazania i przygotowanie są takie same jak w przypadku spirometrii. Pacjent cierpiący na klaustrofobię powinien poinformować o tym lekarza przed badaniem.

Jaki jest przebieg pletyzmografii?

Na czas pletyzmografii (samo badanie trwa tylko kilka minut) pacjent zostaje zamknięty w szczelnej szklanej kabinie i oddycha przez ustnik aparatu. Na nos zakłada się klips, delikatnie zaciskający nozdrza. Podczas badania pacjenta początkowo prosi się o spokojne oddychanie. W pewnym momencie na początku wdechu aparat zablokuje na krótko przepływ powietrza. Trwa to bardzo krótko (ułamek sekundy), a w tym momencie następuje pomiar ciśnienia. W celu pełnej oceny czynności płuc wykonuje się dodatkowo badanie spirometryczne.

Najważniejsze wskazania do pletyzmografii

Najważniejsze wskazania do pletyzmografii to ocena objętości płuc w celu potwierdzenia restrykcji, czyli zmniejszenia całkowitej pojemności płuc (restrykcję stwierdza się w przebiegu większości chorób śródmiąższowych). U chorych na POChP ocena taka może być wskazana, gdy wynik spirometrii wskazuje na możliwość współistnienia zmian restrykcyjnych. Ponadto pletyzmografię wykonuje się w celu oceny oporu dróg oddechowych u osób, które nie są w stanie prawidłowo wykonać manewru forsownego wdechu.

Dla dociekliwych, czyli na czym polega pletyzmografia i jakie są jej wyniki

Ocena objętości płuc

Kabina pletyzmograficzna jest szczelnie zamknięta. Znana jest jej dokładna objętość. Podczas badania aparat rejestruje zmiany ciśnienia w kabinie. W momencie zamknięcia zastawki podczas początku wdechu badany „kontynuuje wdech” mimo braku przepływu powietrza. Klatka piersiowa badanego zwiększa objętość, co powoduje obniżenie ciśnienia w drogach oddechowych (mierzonego na poziomie zastawki zamykającej dopływ powietrza). Zwiększenie objętości klatki piersiowej badanego zwiększa ciśnienie w kabinie pletyzmografu. Na podstawie prawa Boyle’a i Mariotte’a oraz prawa Poissona ze zmian ciśnienia w kabinie oraz drogach oddechowych, a także znanej objętości kabiny można wyliczyć objętość gazu w klatce piersiowej badanego. Najważniejsze wyniki to TLC (total lung capacity; całkowita pojemność płuc, czyli ilość powietrza w płucach), RV (residual volume; objętość zalegająca, czyli ilość powietrza, która zostaje w płucach po wykonaniu możliwie najgłębszego wydechu), a także ich stosunek, czyli RV/TLC.

  • TLC – służy do oceny obecności i nasilenia zmian restrykcyjnych, czyli polegających na zmniejszeniu objętości płuc. Na podstawie spirometrii można powziąć podejrzenie restrykcji, jej potwierdzenie wymaga jednak wykonania pletyzmografii.
  • RV – ilość powietrza, które znajduje się w płucach po wykonaniu najgłębszego wydechu. U chorych na POChP z cechami „pułapki powietrznej” jest ona zwiększona, a u chorych z restrykcją zmniejszona.
  • RV/TLC – wskaźnik rozdęcia płuc, który precyzyjniej niż sama RV pozwala ocenić, czy płuca są nadmiernie upowietrznione i w jakim stopniu.

Pomiar oporów dróg oddechowych

Zwiększony opór dróg oddechowych świadczy o ich obturacji, czyli upośledzeniu ich drożności. W badaniu pletyzmograficznym opór dróg oddechowych oblicza się na podstawie zmian ciśnienia w drogach oddechowych powodujących przepływ powietrza oraz wielkości tego przepływu. Przepływ powietrza jest odczytywany bezpośrednio za pomocą przepływomierza, natomiast ciśnienie jest wyliczane pośrednio na podstawie zmian ciśnienia w kabinie pletyzmograficznej podczas oddychania.

U chorych na POChP opór dróg oddechowych jest zwykle zwiększony. Za pomocą tej metody można również ocenić odwracalność obturacji, czyli zmniejszenie oporu dróg oddechowych po podaniu leku rozkurczającego oskrzela.

29.08.2018
Zobacz także
  • Badania w kierunku niedoboru alfa1-antytrypsyny u chorych na POChP
  • Gazometria
  • Badanie snu
  • RTG klatki piersiowej
  • Spirometria u chorych na POChP
Wybrane treści dla Ciebie
  • Dynamiczne rozdęcie płuc
  • Osteoporoza u chorych na POChP
  • Kaszel i bóle w klatce piersiowej
  • Badania w kierunku niedoboru alfa1-antytrypsyny u chorych na POChP
  • Spirometria u chorych na astmę
  • Spirometryczna próba prowokacyjna
  • Niedokrwistość u chorych na POChP
  • POChP u osób niepalących
  • POChP a astma - podobieństwa i różnice
  • Tomografia płuc
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta