×
COVID-19: wiarygodne źródło wiedzy

Tryb życia chorych na POChP

Pytanie nadesłane do redakcji

Jaki tryb życia prowadzić przy rozedmie płuc, czy sposób odżywiania ma jakiś związek z leczeniem? Mam 70 lat, o chorobie dowiedziałam się dzisiaj, po wykonanym prześwietlenia. Papieroski przestalam palić 23 lata temu, przedtem paliłam przez 27 lat. Dziękuje za odpowiedz. Elżbieta

Odpowiedziała

lek. med. Iwona Witkiewicz
specjalista chorób płuc
Ordynator Oddziału Chorób Płuc i Gruźlicy Specjalistycznego Szpitala im. Prof. A. Sokołowskiego w Szczecinie
Konsultant wojewódzki w dziedzinie chorób płuc i gruźlicy województwa zachodniopomorskiego

Pojęcie rozedma choć znane i opisywane już od dwóch wieków, obecnie używane jest bardziej jako pojęcie anatomiczne niż kliniczne i oznacza zniszczenie ścian pęcherzyków płucnych z tworzeniem dużych przestrzeni powietrznych zwanych pęcherzami rozedmowymi. Klinicznie rozedma stanowi mniejszą lub większą składową przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP), która jest mozaiką powstałą z połączenia rozedmy i przewlekłego obturacyjnego zapalenia oskrzeli.

Przyczyną powstawania rozedmy są głównie: dym tytoniowy i zanieczyszczenia środowiska (zwłaszcza zawierające chlor, ozon i tlenki azotu). U niewielkiego odsetka chorych (1-3%), choroba jest spowodowana genetycznie uwarunkowanym upośledzeniem wytwarzania α1-antyproteazy (dawniej: α1-antytrypsyny), dlatego u wszystkich chorych z rozedmą rozpoznaną przed 40. rokiem życia należy szukać tego defektu genetycznego.

Kontrowersyjne jest rozpoznawanie rozedmy tylko na podstawie obrazu radiologicznego. Cechy rozedmy opisywane przez radiologów (płaskie przepony, zwiększenie kątów przeponowo-żebrowych, poszerzenie przestrzeni zamostkowej na zdjęciu bocznym itd.) powinny być zweryfikowane co najmniej badaniem klinicznym i badaniem spirometrycznym.

Ponieważ rozedma jest częścią składową POChP, tak więc działania profilaktyczne i tryb życia podczas tej choroby powinny być dokładnie takie same, jak przy POChP, a oznacza to:

  • unikanie dymu tytoniowego rozumiane nie tylko jako zaprzestanie palenia tytoniu, ale również unikanie narażenia na palenie bierne
  • unikanie, w miarę możliwości, zanieczyszczeń środowiskowych
  • unikanie pieców opalanych węglem i drewnem
  • rokrocznie szczepienia przeciwko grypieszczepienie przeciwko pneumokokom, nie częściej niż co pięć lat
  • regularny wysiłek fizyczny, np. trzydziestominutowa jazda na rowerze stacjonarnym minimum 4 razy w tygodniu (dla ciężej chorych 30 min naprzemiennego wysiłku, tzn. 3 min jazdy, 3 min przerwy i tak łącznie 30 min)
  • utrzymywanie prawidłowej masy ciała, przy uwzględnieniu, że jest to jedna z nielicznych chorób gdzie nadwaga rokuje lepiej niż wyniszczenie (stąd niewskazane jest odchudzanie chorych z POChP).
  • spożywanie dużej ilości tłuszczów roślinnych (głównie: oliwa, olej rzepakowy i lniany) i tłustych ryb morskich. Warto, aby w jadłospisie chorego na POChP zagościły też, zawierające "zdrowe tłuszcze": orzechy, migdały, pistacje i inne nasiona.
  • dodawanie do posiłków zielonych warzyw (sałaty, szpinaku), które ułatwiają przyswajanie kwasów omega-3.
  • białka (w ilości 1,5 g na kg mc. należnej) powinny być dostarczane w postaci chudego mięsa (kurczaki, indyk, ryby) i przetworów mlecznych (jogurty koktajle mleczne i mleczno-owocowe, sery twarogowe i pasty twarogowe).
  • ze względu na duszność należy podzielić posiłki na pięć mniejszych porcji, unikać pokarmów wzdymających i nie zjadać posiłków bezpośrednio przed położeniem do łóżka.

Leczenie farmakologiczne zależy w dużej mierze od objawów choroby i należy je włączyć lub nie, po potwierdzeniu choroby badaniem spirometrycznym.

Piśmiennictwo:

Antczak A. (red.) Pulmonologia Medical Tribune POLSKA
Ciborowska H., Rudnicka A., (2000). Dietetyka. Żywienie zdrowego i chorego człowieka. Warszawa: PZWL
Kuna P., Pierzchała W., Jankowski M. Astma i POChP w pytaniach i odpowiedziach, Medycyna Praktyczna, Kraków 2008
Rowińska Zakrzewska E, Kuś J. Choroby Układu Oddechowego PZWL 1997
Światowa strategia rozpoznawanie leczenia i prewencji przewlekłej obturacyjnej choroby płuc, Aktualizacje 2006; Medycyna Praktyczna wydanie specjalne 2/2007
Zieliński J.; Głęboki oddech - ogólnopolski program na rzecz budowania świadomości zagrożeń POChP i walki z tą chorobą - Dieta łagodząca skutki POChP - 2006

26.03.2012
Inne pytania
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta