Około 5 lat temu pojawiły się na rynku pierwsze „elektroniczne papierosy” („e-papierosy”). Mianem tym określa się niewielkie urządzenia, często przypominające papierosy, które wytwarzają dym zawierający nikotynę. Reklamowane są często jako nieszkodliwe, jednak do tej pory nie zostały przebadane w wystarczająco dokładny sposób – przeprowadzono jedynie pojedyncze niezależne badania oceniające ich wpływ na zdrowie, a wiele często przytaczanych danych pochodzi z badań finansowanych przez producentów tych urządzeń.
Działanie elektronicznego papierosa polega na wytwarzaniu pary przypominającej dym tytoniowy, zawierającej nikotynę. Para powstaje wskutek podgrzewania roztworu składającego się z wody, glikolu propylenowego, gliceryny oraz nikotyny i dodatków smakowych. Wdychając powietrze, palacz aktywuje element grzewczy, który podgrzewając mieszaninę, powoduje wytwarzanie pary. Urządzenia mają różny, najczęściej cylindryczny, kształt. Dostępne są roztwory zawierające różną dawkę nikotyny oraz różne dodatki smakowe.
Wstępne badania próbek kilkunastu płynów stosowanych w e-papierosach przeprowadzone w 2009 r. przez amerykańską Agencję do spraw Żywności i Leków (FDA) wykazały w niektórych produktach obecność substancji rakotwórczych i szkodliwych dla zdrowia. Bezpieczeństwo niektórych składników nie zostało dotychczas precyzyjnie określone. Na swojej stronie internetowe FDA stwierdza między innymi, że „nie wiadomo, czy e-papierosy są bezpieczne”.
W grudniu 2011 r. opublikowano wyniki jedynego jak dotąd badania naukowego, w którym oceniano krótkotrwały wpływ e-papierosów na czynność płuc. Za pomocą czułych metod oceny czynności płuc wykazano, że doraźny wpływ e-papierosów na płuca jest pod pewnymi względami podobny do wpływu klasycznych papierosów.
Na podstawie dostępnych danych naukowych nie można na razie określić, czy e-papierosy są bezpieczne. Osoby, które chcą ułatwić sobie rzucenie palenia, mogą ich spróbować, ale nie można powiedzieć, że stanowią one bezpieczną alternatywę dla klasycznych papierosów. Konieczne są dalsze badania naukowe, które pozwolą na dokładną ocenę krótkotrwałych i odległych skutków zdrowotnych stosowania elektronicznych papierosów.