Pytanie nadesłane do redakcji
Od dłuższego czasu chciałam się skontaktować z jakimś specjalistą, ale nie mam za bardo takiej możliwości. Jestem niepełnoletnia, a nie mam zamiaru (chęci) mówienia o takich rzeczach rodzinie. Stosunkowo niedawno dowiedziałam się, że mam zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne. Jak można sobie z nimi poradzić bez żadnych leków i wizyt u psychiatrów? Czy można coś z tym zrobić? Mam to wiele lat, w pewnym momencie myślałam, że dałam sobie radę, nie powtarzałam ruchów, przynajmniej nie dostrzegałam już tego, ale teraz znów się pojawiły i ich natężenia wzrasta. Ciągłe mycie rąk jest już katorgą. Podejrzewam, że jest to od wypadku, w którym mój mózg uległ wstrząśnieniu. Ale jest coś jeszcze i nie wiem, czy się to łączy ze sobą. Mam dziwne sny, a właściwie koszmary. Umierają w nich moi bliscy albo pojawiają się demony, ewentualnie ja jestem matką dziecka-demona. Parę razy śniło mi się, że ktoś mi zrobił tracheotomię albo ja robiłam komuś operację. Również wiele innych, przerażających snów, które przeżywam dłuższą chwile po przebudzeniu. Często też mam sny na tle seksualnym. Gwałcą bliską osobę lub mnie; jakieś orgie; nadzy ludzie, czasem torturowani; uprawiam seks lub całuję się. Jak wstaję to się zastanawiam czy przypadkiem ktoś mnie nie dotykał w nocy lub gwałcił, mimo że wiem, iż nie ma takiej możliwości. Potem myślę sobie, czy przypadkiem nie miałam jakiegoś traumatycznego przeżycia w dzieciństwie. Od dziecka mam takie jakieś zboczenia. Nie wiem, co mam z tym zrobić, już mnie to po prostu przeraża i męczy. W ciągu dnia myślę, co by było, gdybym żyła w patologicznej rodzinie, tzn. np. gdyby ktoś z rodziny chciał mi w danej chwili coś zrobić i wyobrażam to sobie, mimo że tego nie chcę. Co to jest i czy da się z tym coś zrobić?!
Odpowiedziała
dr n. med. Joanna Borowiecka-Kluza
specjalista psychiatra
Centrum Dobrej Terapii MindArt
www.centrumdobrejterapii.pl
Poziom opisywanego poczucia dyskomfortu, a nawet znacznego stopnia cierpienia psychicznego wynikającego z przedstawionych w pytaniu objawów wymaga jednak specjalistycznej konsultacji. Najlepiej w pierwszej kolejności psychiatrycznej i/lub psychologicznej (u specjalistów dzieci i młodzieży).
Opisywana w pytaniu treść przeżywanych myśli, czy snów jest typowa, m.in. dla myśli obsesyjnych: o charakterze seksualnym, związanych z przemocą, gwałtem, orgiami, myśli o śmierci bliskich osób, ich krzywdzie lub krzywdzie własnej, także z użyciem ostrych narzędzi, myśli o treści demonicznej.
Ale to nie treść myśli, a sposób ich przeżywania oraz możność lub niemożność ich kontrolowania, towarzyszące im czynności o charakterze kompulsyjnym (jak opisane w tym przypadku mycie rąk), wieloletni czas trwania tych objawów, ich nawrotowość oraz poczucie ich nasilania się i towarzyszący im poziom cierpienia, wymaga konsultacji i dalszej diagnostyki. Wskazane jest zarówno badanie psychologiczno-psychiatryczne, jak i ewentualne badania kontrolne dotyczące wspomnianego „wstrząśnienia mózgu”.
W omawianej sytuacji zalecana jest też pełna ocena stanu somatycznego u lekarza rodzinnego/pediatry (m.in. dotycząca czynności tarczycy). Przedstawione objawy mogą być wynikiem zaburzeń psychicznych (m.in. zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych, zaburzeń lękowych, zaburzeń snu, czy zaburzeń nastroju), które, przy uwzględnieniu aktualnej fazy rozwojowej i sytuacji życiowej danej osoby, można i należy leczyć, a leczenie często jest skuteczne. Nie zawsze jest to farmakoterapia, szczególnie w przypadku dzieci i/lub młodzieży, a często w takich przypadkach wystarczająco skutecznym leczeniem jest np. odpowiednia psychoterapia. Ale dokładny plan i sposób leczenia będzie zależał od postawionej przez konsultującego specjalistę diagnozy i jego dalszych decyzji oraz możliwości i motywacji do podjęcia takiego leczenia przez konkretnego pacjenta.
