×
COVID-19: wiarygodne źródło wiedzy

Alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych

Co to jest alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych i jaka jest jego przyczyna?

Alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych (AZPP) to grupa chorób spowodowanych kontaktem z różnymi cząsteczkami organicznymi i związkami chemicznymi, które wdychane, powodują reakcję alergiczną. Reakcja jest wynikiem powtarzającego się narażenia na dostające się do płuc podczas oddychania cząstki różnej wielkości, nazywane antygenami. Antygeny mogą być pochodzenia zarówno organicznego (np. bakterie, grzyby, odchody zwierząt, pióra), jak i nieorganicznego - związki chemiczne używane w przemyśle spożywczym, drzewnym. Ich niekorzystne działanie potęgują warunki środowiskowe, np. spleśniałe siano lub ziarno; nawilżacze, zanieczyszczone systemy klimatyzacji, lakiernie, pracownie obróbki i huty metali, poliuretany w aerozolach.

Nieprawidłowa reakcja układu odpornościowego na antygeny powoduje zapalenie pęcherzyków płucnych.

Choroba ta może mieć przebieg ostry, rozwija się parę godzin po ekspozycji lub przewlekły. Postaci przewlekłe rozwijają się skrycie przez miesiące, czasami lata. Podział ten jest kwestionowany przez niektóre ośrodki, uważając AZZP za chorobę przewlekłą przebiegającą z zaostrzeniami o różnym stopniu nasilenia u poszczególnych chorych.

Jak często występuje alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych?

Alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych jest chorobą rzadką. Choruje jedna osoba na 100 tys. osób na rok. Alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych rozwija się tylko u ok. 1,6% osób narażonych na określony antygen w dużym stężeniu.

Jak objawia się alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych?

Alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych ma dwie postaci - ostrą i przewlekłą. Objawy ostrego alergicznego zapalenia pęcherzyków płucnych przypominają ostre zakażenie dróg oddechowych. Należą do nich duszność, podwyższona temperatura, dreszcze, złe samopoczucie, bóle stawów, kaszel. Objawy występują w ciągu kilku godzin po kontakcie z antygenem. U części chorych objawy samoistnie się cofają, choć mogą powrócić po kolejnym kontakcie z antygenem. W rzadkich przypadkach objawy mogą być tak poważne, że powodują wystąpienie niewydolności oddechowej.

W postaci przewlekłej alergicznego zapalenia pęcherzyków płucnych objawy są mało nasilone i przez długi czas mogą być niezauważone przez chorego. Należą do nich sporadyczny kaszel częściej z odkrztuszaniem, postępujące pogorszenie tolerancji wysiłku, czyli poczucie łatwego męczenia, stany podgorączkowe, utrata masy ciała. Czasami pojawia się zasinienie warg, blada skóra, pocenie się, jako wyraz niewydolności oddechowej, szczególnie podczas wysiłku.

Co robić w przypadku wystąpienia objawów alergicznego zapalenia pęcherzyków płucnych?

W przypadku zaobserwowania u siebie objawów alergicznego zapalenia pęcherzyków płucnych konieczne jest zgłoszenie się do lekarza POZ. Należy pamiętać, że kaszelduszność mogą być objawami wielu innych chorób. W stanach ostrych, kiedy występuje silna duszność, należy wezwać karetkę pogotowia ratunkowego.

W jaki sposób lekarz ustala rozpoznanie alergicznego zapalenia pęcherzyków płucnych?

Najpierw lekarz zbiera wywiad, dotyczący dotychczasowego przebiegu dolegliwości, przyjmowanych leków, chorób towarzyszących, a także narażenia na substancje mogące wywoływać alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych - zawodowego oraz związanego z gospodarstwem domowym. W celu identyfikacji narażenia na antygen dostępne są odpowiednie kwestionariusze. Następnie bada pacjenta.

W dalszej kolejności może zlecić badania dodatkowe, zazwyczaj są to badania laboratoryjne z krwi: morfologia krwi z rozmazem, białko CRP, OB, obecność w surowicy tzw. przeciwciał precypitujących. Ponadto lekarz może zlecić badania obrazowe, takie jak RTG płuc lub tomografia komputerowa klatki piersiowej, a także badania czynnościowe, takie jak spirometria, pletyzmografia, ocena zdolności do dyfuzji gazów. Czasami konieczne jest wykonanie bronchofiberoskopii i oceny popłuczyn pęcherzykowych, a nawet biopsji płuca, czyli pobrania materiału tkankowego i poddania go ocenie histopatologicznej.

Jakie są metody leczenia alergicznego zapalenia pęcherzyków płucnych?

Zasadniczym postępowaniem w leczeniu jest bezwzględne przerwanie narażenia na antygen, czyli przerwanie kontaktów z ptakami w przypadku reakcji wobec alergenów ptasich, zmiana stanowiska pracy itp.

Postać ostra alergicznego zapalenia pęcherzyków płucnych ustępuje czasami bez leczenia, kiedy intensywność objawów nie jest duża. Czasami konieczne jest stosowanie doustnie glikokortykosteroidów przez kilka tygodni, w przypadku wystąpienia objawów ciężkich.

W postaciach przewlekłych podaje się przez wiele tygodni glikokortykosteroidy, stopniowo zmniejszając dawki. Leczenie może być nieskuteczne ze względu na przewlekły, postępujący charakter zmian w płucach - przewlekły stan zapalny prowadzi do zmian o typie włóknienia płuc. Nierzadko zmiany mają charakter postępujący pomimo zaprzestania narażenia, prowadząc do niewydolności oddechowej o różnym stopniu zaawansowania. Pozostaje jedynie leczenie objawowe niewydolności oddechowej - tlenoterapia, leczenie przeciwkaszlowe, objawowe leczenie duszności. Pojedyncze przypadki kwalifikowane są do przeszczepienia płuc.

W postaciach ostrych i zaostrzeniach postaci przewlekłych czasami konieczna jest hospitalizacja na Oddziale Intensywnej Terapii.

Czy możliwe jest całkowite wyleczenie alergicznego zapalenia pęcherzyków płucnych?

Szybkie rozpoznanie postaci ostrych, po pełnej eliminacji czynnika wywołującego pozwalają na pełne wyleczenie. Postać przewlekła alergicznego zapalenia pęcherzyków płucnych jest chorobą przewlekłą, a jej przebieg jest różny u poszczególnych osób.

Co trzeba robić po zakończeniu leczenia alergicznego zapalenia pęcherzyków płucnych?

Bezwzględnie konieczne jest unikanie ekspozycji na antygeny uznane za czynnik wywołujący chorobę. W każdym przypadku nie wolno palić papierosów i używać innych wziewnych używek.

14.10.2016
Zobacz także
  • Duszność
  • Kaszel
  • Spirometria
  • Bronchoskopia
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta

Polecają nas