×
COVID-19: wiarygodne źródło wiedzy

Saturacja – normy, pomiar

lek. Magdalena Wiercińska

Saturacja to inaczej wysycenie tlenem hemoglobiny krwi tętniczej. Do mierzenia saturacji służy pulsoksymetr, czyli urządzenie przypominające klips, zakładane na palec. Badanie saturacji jest nieinwazyjne i bezbolesne. Objawem towarzyszącym zmniejszonej saturacji często jest duszność.

Saturacja – co to oznacza?

Saturacja to inaczej wysycenie tlenem hemoglobiny krwi tętniczej. Saturację mierzy się pulsoksymetrem, czyli urządzeniem, które wygląda jak klips i jest zakładane na palec. To bezbolesne i nieinwazyjne.

Saturacja – normy – jaka powinna być prawidłowa saturacja

Prawidłowa saturacja wynosi 95–98%, a u osób powyżej 70. rż. – 94–98%. Podczas tlenoterapii, czyli leczenia tlenem, saturacja może sięgać 99–100%.

Saturacja – jak wygląda pomiar?

Badanie saturacji polega na założeniu na palec pulsoksymetru. Badanie nie wymaga specjalnego przygotowania i jest bezbolesne. Palec powinien być czysty, na paznokciu nie może być lakieru ani innych zmian (np. grzybicy). Ważne jest także, aby palec nie był oziębiony (np. po pobycie zimną na świeżym powietrzu).

Co oznacza niska saturacja

Niska saturacja oznacza zmniejszone wysycenie hemoglobiny tlenem, czyli w uproszczeniu niedotlenienie. Zbyt mało tlenu we krwi przekłada się na zbyt małą ilość tlenu w tkankach.

Zmniejszona saturacja wiąże się zwykle z chorobami układu oddechowego. Należą do nich:

Ponadto zmniejszona saturacja może wystąpić u osób m.in. z wrodzonymi lub nabytymi wadami serca, a także jeśli ciśnienie parcjalne tlenu we wdychanym powietrzu jest niskie, jak podczas przebywania na dużych wysokościach.

Normy saturacji – jakie są objawy nieprawidłowej saturacji

Podstawowym objawem zmniejszonej saturacji jest duszność. Jednak nie zawsze zmniejszonej saturacji towarzyszy uczucie duszności, ponieważ duszność jest objawem subiektywnym i w niektórych chorobach, zwłaszcza przewlekłych, kiedy saturacja zmniejsza się stopniowo, przewlekle, powoli, organizm niejako przyzwyczaja się do takiego stanu i pacjent może nie odczuwać duszności. I odwrotnie, uczuciu duszności nie zawsze towarzyszy zmniejszona saturacja.

Innym objawem obniżonej saturacji jest sinica centralna, czyli fioletowoniebieskie zabarwienie skóry, błon śluzowych oraz paznokci. Jest ono najbardziej widoczne w miejscach dobrze ukrwionych, takich jak nos, błona śluzowa jamy ustnej, wargi. Skóra jest zwykle ciepła. Jeśli sinica występuje na płatku małżowiny usznej, to nie znika pod wpływem jego masażu. Sinica może nie występować lub pojawiać się późno u osób z nasiloną niedokrwistością, natomiast u pacjentów z czerwienicą pojawia się wcześnie i ma większe nasilenie. U osób z ciemną karnacją może być mniej widoczna.

Przeczytaj więcej: Sinica – sinica centralna i obwodowa. Jakie są jej przyczyny i co może oznaczać?

Niska saturacja – leczenie

Zmniejszona saturacja nie jest chorobą, ale objawem, który towarzyszy różnym chorobom i stanom, dlatego nie ma jednego uniwersalnego sposobu leczenia. Osobom ze zmniejszoną saturacją podaje się tlen i leczenie ukierunkowane na przyczynę zmniejszonej saturacji.

Pytanie nadesłane do redakcji

Jaka jest zależność między dusznością a saturacją?

Odpowiedziała

lek. Iwona Witkiewicz, specjalista chorób płuc

Saturacja (łac. saturatio) to po polsku nasycenie cieczy gazem. W medycynie saturacja oznacza wysycenie krwi tętniczej tlenem. Jak z tego wynika, istnieje zależność pomiędzy obniżoną saturacją a odczuwaniem duszności, obniżona bowiem saturacja, czyli zbyt mało tlenu we krwi przekłada się na niedotlenione tkanki i co za tym idzie na uczucie duszności.

Do obniżonej saturacji dochodzi przede wszystkim w chorobach płuc, a zwłaszcza w tych chorobach, które upośledzają przepuszczalność pęcherzyków płucnych dla tlenu niezależnie od mechanizmu, który do tego prowadzi. Za zaburzenia saturacji odpowiadają ponadto wszelkie przecieki anatomiczne powodujące mieszanie się krwi utlenowanej z nieutlenowaną, np. wady serca z przeciekiem, malformacje naczyniowe czy przecieki wewnątrzpłucne. Dodatkowo obniżona saturacja pojawia się na obszarach o obniżonym ciśnieniu atmosferycznym (>2500 m.n.p.m.) czy w przypadku nieprawidłowej hemoglobiny (np. methemoglobinemia, m.in. w zatruciach związkami azotowymi).

O ile istnieje zależność między saturacją a dusznością, o tyle nie można uznać, że saturacja jest miarą duszności, bo duszność to objaw bardzo subiektywny, pojawiający się w różnych chorobach i stanach łącznie ze stanami napięcia emocjonalnego, gdzie często chory odczuwa duszność pomimo prawidłowych wyników badań i przy prawidłowej saturacji.

W dużym skrócie myślowym można powiedzieć, że każde obniżenie saturacji prowadzi do większej lub mniejszej duszności, ale nie każda duszność przebiega z obniżeniem saturacji.

Bardziej jednoznacznie niż na duszność, obniżenie saturacji przekłada się na sinicę centralną, tzn. wraz z obniżeniem saturacji pojawia się sinica centralna i to ona w prosty sposób koreluje z saturacją. Jedynym wyjątkiem jest tu niedokrwistość, w której (z braku hemoglobiny we krwi) sinica pojawia się później i jest słabiej wyrażona niż u chorych z prawidłowymi parametrami krwi czerwonej.

04.03.2024
Wybrane treści dla Ciebie
  • Przewlekła niewydolność oddechowa
  • Badanie zdolności dyfuzji gazów w płucach (DLCO, TLCO)
  • Hemoglobina - co to, norma, przyczyny zmniejszonego i zwiększonego stężenia hemoglobiny
  • Pulsoksymetria i pulsoksymetr - najważniejsze informacje
  • Grupa krwi - jakie są grupy krwi, dziedziczenie
  • Ostra niewydolność oddechowa
  • Astma zawodowa
  • Niewydolność oddechowa
Doradca Medyczny
  • Czy mój problem wymaga pilnej interwencji lekarskiej?
  • Czy i kiedy powinienem zgłosić się do lekarza?
  • Dokąd mam się udać?
+48

w dni powszednie od 8.00 do 18.00
Cena konsultacji 29 zł

Zaprenumeruj newsletter

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość z linkiem aktywacyjnym.

Dziękujemy.

Ten adres email jest juz zapisany w naszej bazie, prosimy podać inny adres email.

Na ten adres email wysłaliśmy już wiadomość z linkiem aktywacyjnym, dziękujemy.

Wystąpił błąd, przepraszamy. Prosimy wypełnić formularz ponownie. W razie problemów prosimy o kontakt.

Jeżeli chcesz otrzymywać lokalne informacje zdrowotne podaj kod pocztowy

Nie, dziękuję.
Poradnik świadomego pacjenta