Pytanie nadesłane do redakcji:
Jestem po operacji kolana. Wszczepiono mi endoprotezę. Mam trudności ze zgięciem i wyprostowaniem kolana, którym towarzyszy obrzęk. Rehabilitant polecił mi zastosowanie szyny ruchowej. Niestety zanim dopytałem gdzie kupić taką szynę i jak ją stosować w domu, wypisano mnie ze szpitala. Czy NFZ refunduje koszt jej zakupu? Jaka jest procedura ćwiczeń z takim urządzeniem?
Odpowiedział:
mgr Rafał Piliński
fizjoterapeuta
Fizjoterapeuta miał na myśli szynę ciągłego ruchu biernego stawu kolanowego i biodrowego (szyna CPM).
Szyna CPM Artromot K2 i K3 - fot. Rafał Piliński
Cena nowej szyny to około 12-13 tys. zł. Myślę, że zakup nie jest celowy, gdyż powinno się ją stosować tylko przez określony czas. NFZ nie refunduje zakupu tego urządzenia, natomiast refunduje zabiegi ćwiczeń biernych w szynie ciągłego ruchu biernego (CPM). Najpopularniejszym modelem jest szyna CPM Artromot.
Należy się stosować do indywidualnych zaleceń lekarza prowadzącego. Szyna powinna być używana jak najwcześniej po zabiegu operacyjnym, około 2-3 razy dziennie przez 1-3 godzin. Klasycznie codziennie powinno się zwiększać zakres ruchu maksymalnie o 5°-10° na dobę.
Zaleca się rozpoczynanie ćwiczeń na szynie od niewielkich kątów zgięcia 0°-45°, pamiętając o dbaniu o ruch przeprostu w stawie kolanowym. Zalecaną metoda pomiaru kąta przeprostu w stawach jest porównanie kąta przeprostu kończyny zdrowej do kąta przeprostu w kończynie po zabiegu. Rehabilitację powinno się wzbogacić o mobilizację rzepki we wszystkich kierunkach przy rozluźnionym mięśniu czworogłowym oraz rozciąganiem mięśni tylnej strony uda. Nie należy zbyt forsownie i szybko starać się osiągnąć maksymalny zakres ruchu w stawie. Zaleca się także chłodzenie stawu kolanowego co 2 godziny oraz po ćwiczeniach na szynie CPM.
Rehabilitację można uzupełnić o terapię TENS oraz ćwiczenia wykonywane przez pacjenta samodzielnie, np.: izometryczne lub w łańcuchach zamkniętych. Przeciwwskazaniem do TENS są implantacje elementów metalowych w obrębie kończyny dolnej.
Przy stosowaniu szyny CPM możliwe jest lekkie odczuwanie dolegliwości bólowych. Zawsze należy zdjąć wcześniej stabilizator. Ćwiczenia należy wykonywać w fizjologicznej osi stawu po uprzednim dopasowaniu długości uda i podudzia na szynie CPM.
W nowoczesnych szynach Artromot wraz z ruchem biernym zastosowano elektrostymulacje mięśnia czworogłowego.
