Program bezpłatnych szczepień przeciwko HPV dziewcząt i chłopców powinien ruszyć od czerwca 2023 roku, przetarg na zakup szczepionek odbędzie się niebawem – zapewniał w środę w Sejmie dyrektor Departamentu Zdrowia Publicznego w Ministerstwie Zdrowia Dariusz Poznański.
Fot. istockphoto.com
Sprawą szczepień przeciwko HPV, a konkretnie „stanem wdrożenia oraz popularyzacji programu szczepień” zajęła się w środę podkomisja stała ds. zdrowia publicznego. Posłowie chcieli usłyszeć konkrety, jednak resort zdrowia głównie powtórzył komunikaty, które już wcześniej przekazywał.
– Pierwszy czerwca to data, kiedy program powinien ruszyć. (…) Całe otoczenie prawne jest już przygotowane. Po konsultacjach z ekspertami podjęliśmy decyzję o rozpoczęciu szczepień w grupach 12-letnich i 13-letnich dziewcząt i chłopców, do ukończenia 14. roku życia. Schemat będzie 2-dawkowy. Szczepienia będą wykonywane, tak jak w przypadku innych szczepień pediatrycznych, w ramach podstawowej opieki zdrowotnej – mówił dyrektor Poznański, podkreślając sprawę absolutnie oczywistą, że „koszt szczepienia będzie po stronie państwa”. – Żadnej odpłatności ze strony pacjentów nie będzie – podkreślił.
– To, co przed nami, to etap zakupu szczepionek – jesteśmy na ostatnim etapie przygotowania procedury przetargowej i ogłoszenia zamówienia publicznego. Z uwagi na informacje, które nie powinny być ujawnione przed ogłoszeniem postępowania, nie mogę powiedzieć, jakie są nasze założenia, jeśli chodzi o ilość lub specyfikację – powiedział.
Jaki cel stawia sobie resort zdrowia? – Poziomem marzeń byłoby 70% wyszczepialność, czyli taki poziom, który widzimy w niektórych krajach Europy Zachodniej. Im wyższy poziom zaszczepienia przeciwko HPV, tym większa ochrona i mniej zachorowań na nowotwory.
Jak resort zdrowia planuje jeśli nie osiągnąć, to zmierzać w kierunku tego celu? – Jest przygotowywana szeroka kampania edukacyjna – mówił urzędnik, ale również w tej sprawie konkretów nie podał, gdyż ministerstwo dopiero szykuje się do przetargu na kampanię.
Zarówno posłowie jak i strona społeczna nie kryli wątpliwości. Dorota Korycińska, reprezentująca Ogólnopolską Federację Onkologiczną stwierdziła wprost, że potrzebna jest nie tylko kampania edukacyjna, ale długofalowa akcja budująca społeczną, bardzo niską w tym obszarze, świadomość dotyczącą szczepień przeciwko HPV, a takich działań – mimo że szczepienia wpisano w Narodową Strategię Onkologiczną już kilka lat temu – nie podjęto. W tej sytuacji, jak mówili goście komisji, bardzo realny jest scenariusz, w którym w magazynach pozostaną dziesiątki, jeśli nie setki tysięcy dawek szczepionki – warto przypomnieć, że szczepienie ma objąć w sumie ok. 700 000 nastolatków (313 000 dzieci z rocznika 2011 i 396 000 dzieci z rocznika 2010).
– W tej chwili do utylizacji idą właśnie setki tysięcy szczepionek przeciwko grypie, bo kampania informacyjna nie przełożyła się na efekt szczepień. Zasadnym jest więc pytanie o możliwość doszczepienia innych roczników, jeśli szczepionki nie zostaną wykorzystane – przypominała Irena Rej, prezes izby Farmacja Polska. – Dyskusja trwa. Decyzja w tej sprawie nie zapadła – powiedział Dariusz Poznański.
Ministerstwo Zdrowia nie dopuszcza również rozwiązań innych niż szczepienia w gabinetach POZ – choć wielu ekspertów optowało za włączeniem szkół do programu szczepień. Ma to uniemożliwiać stan prawny oraz brak logistyki (brak gabinetów lekarskich w szkołach).
Szczepienia przeciwko HPV, jak mówił dyrektor Poznański, mają być wykonywane w gabinetach POZ w ramach stawki kapitacyjnej, bez żadnych dodatkowych zachęt finansowych, choć np. przy szczepieniach przeciwko COVID-19 takie zachęty się pojawiły. Przedstawiciele środowiska lekarzy POZ przyznają, że prowadzenie profilaktyki jest wpisane w misję POZ i jest ujęte w stawce kapitacyjnej, zwracają jednak uwagę, że w najbardziej prawdopodobnym scenariuszu to lekarze i pielęgniarki POZ będą musieli wziąć na siebie akcję uświadamiania rodziców, jak ważne dla ich dziecka jest szczepienie przeciwko HPV, co będzie angażować czasowo dużo bardziej, niż realizacja innych szczepień ujętych w PSO. Dodatkowe wynagrodzenie miałoby więc swoje uzasadnienie.
Zwłaszcza że, jak podkreślano również na posiedzeniu podkomisji, sceptycyzm wobec szczepień dzieci ogółem znów niebezpiecznie się zwiększa. Są już dane NIZP-PZH za pierwsze trzy kwartały 2022 roku – odnotowano w tym czasie 68 700 odmów szczepień obowiązkowych, gdy w całym 2021 roku było ich nieco ponad 61 000. Tymczasem Marek Hok, przewodniczący podkomisji ds. zdrowia publicznego przypomniał, że Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji w swoich wnioskach dotyczących finansowania szczepienia przeciwko HPV zaznaczyła, że jeśli nie uda się osiągnąć wystarczającego progu wyszczepialności, szczepienie to powinno zostać dołączone do szczepień obowiązkowych.
