Pytanie nadesłane do redakcji
Jeśli dziecko jest w trakcie leczenia białaczki (chemioterapia) i z tego powodu odroczono szczepienie DTP (6. rż.), to czy celowe jest zaszczepienie jego najbliższe otoczenia (rodzice, dziadkowie) przeciwko tym chorobom preparatem zalecanym, przeznaczonym dla dorosłych, celem wytworzenia efektu kokonu? PS. Otoczenie chorego dziecka dotychczas nie było doszczepiane Td, co 10 lat po uzyskaniu pełnoletniości.
Odpowiedziała
lek. med. Izabela Tarczoń
specjalista pediatrii, konsultant ds. szczepień ochronnych;
kierownik Specjalistycznej Poradni Medycznej "Przylądek Zdrowia"
Tak. Szczepienie osób z otoczenia tych dzieci, które nie mogą być szczepione (metoda kokonu), stanowi pośrednią metodę ich ochrony przed zachorowaniem na chorobę, przeciwko której jest szczepienie. Sytuacja taka nie dotyczy jedynie szczepienia przeciwko tężcowi, gdyż w tym przypadku, aby nie doszło do zakażenia – konieczne jest posiadanie w organizmie ochronnego miana przeciwciał, uzyskiwanego jedynie po indywidualnym zaszczepieniu.
Natomiast w przypadku krztuśca (kokluszu), wytworzenie „kokonu”, czyli zabezpieczonego przed zachorowaniem najbliższego otoczenia dziecka, będzie miało kluczowe znaczenie jako ochrona w przypadku pojawienia się przypadków krztuśca na danym terenie. Wówczas transmisja (przeniesienie) zarazka na nieszczepione dziecko będzie przerwana. Pamiętać należy, że koklusz jest to choroba szczególnie łatwo szerząca się w środowisku domowym, a zakażenie następuje głównie drogą kropelkową lub przez bezpośredni kontakt z osobą chorą.
Charakteryzuje się przewlekłym kaszlem, który może być szczególnie niebezpieczny i zakończyć się groźnymi powikłaniami, m.in. u małych dzieci i osób z zaburzeniem odporności (jak w opisywanym przypadku). W wyniku takich powikłań u niemowląt może dojść do bezdechów i następstw neurologicznych, u pozostałych chorych najczęściej do zapalenia płuc, a niekiedy nawet do zgonu.
Na rynku polskim dostępne są szczepionki przeznaczone do szczepienia osób dorosłych przeciwko krztuścowi, tężcowi i błonicy (Td-ap). Można je skojarzyć również z antygenem wirusa polio, chroniąc jednocześnie przeciwko czterem chorobom (Td-ap-IPV).
Szczepionki te przeznaczone są do podawania jako dawki przypominające.
Piśmiennictwo:
Duszczyk E., Talarek E.: Krztusiec u dorosłych – źródło zakażenia dzieci. Zakażenia, 1/2010.Śłusarczyk J.: Krztusiec u młodzieży i dorosłych – czy należy rozszerzyć wskazania dotyczące szczepień ochronnych? Zakażenia, 6/2009.
