Pytanie nadesłane do redakcji
Czy to prawda, że podczas krwotoku z nosa powinniśmy odchylić głowę do tyłu?
Odpowiedziała
lek. med. Agata Szołdra-Seiler
specjalista otolaryngolog
Odpowiedź na to pytanie brzmi: nie. Podczas krwotoku z nosa nie odchylamy głowy do tyłu, nie kładziemy się. Tylko w ciężkim stanie ogólnym pacjenta układamy go na boku tak, aby krew mogła wypływać na zewnątrz. Jeśli nie zachodzi powyższa konieczność, to krwawiący z nosa siada, pochyla się do przodu, aby kontrolować wypływ krwi. Leżąc, czy odchylając głowę do tyłu możemy się zakrztusić lub zadławić spływającą krwią. Jeśli połkniemy sporą ilość krwi, spowoduje to nudności, bóle brzucha i następnie krwisto- fusowate wymioty oraz przez kilka dni będziemy oddawać czarny stolec sugerujący mylnie krwawienie z przewodu pokarmowego. W czasie krwawienia staramy się cały czas zachować spokój.
Siedząc w przodopochyleniu, wydmuchujemy starannie nos (najpierw jedną, potem drugą jamę nosa) aż do całkowitego jego udrożnienia. Następnie silnie zaciskamy kciuk i palec wskazujący na skrzydełkach nosa przez ok. 7-10 minut. Osoba towarzysząca może nam w tym czasie zrobić zimny okład na kark. Jeśli to możliwe, mierzymy ciśnienie tętnicze (skok ciśnienia tętniczego jest najczęstszą przyczyną krwotoków z nosa u osób starszych). Gdy ciśnienie jest podwyższone, powinniśmy przyjąć doraźnie lek obniżający je.
Jeśli mimo ucisku krwawienie utrzymuje się, można jeszcze spróbować zrobić stożek z waty, skropić go kroplami obkurczającymi śluzówkę nosa (krople do nosa dostępne bez recepty i używane podczas kataru), delikatnie włożyć go do powtórnie oczyszczonej jamy/jam nosa i następnie znowu zacisnąć palce na skrzydełkach nosa na kilka minut. Potem watę ostrożnie usuwamy. Gdy krwawienie nie zmniejsza się, powinniśmy uzyskać pomoc lekarską.
Krwawień z nosa nie należy bagatelizować. Mogą się zdarzyć w każdej grupie wiekowej.
Przyczyny krwotoków są w 25-30 % przypadków miejscowe (m.in.: wszelkie zmiany zapalne błony śluzowej nosa, urazy nosa lub twarzoczaszki, guzy nosa i zatok), a w 70-75% ogólne, czyli objawowe w przebiegu różnych chorób ogólnoustrojowych, takich jak nadciśnienie tętnicze, miażdżyca, niewydolność nerek, wątroby, choroby nowotworowe układu krwiotwórczego i wiele innych. Także niektóre przyjmowane leki (głównie przeciwzakrzepowe i niesteroidowe leki przeciwzapalne) powodujące zaburzenia krzepliwości krwi pośrednio sprzyjają wystąpieniu krwawień z nosa.
Stąd każdy chory z krwotokiem z nosa wymaga indywidualnego postępowania diagnostycznego i leczniczego.
Piśmiennictwo:
Bruzgielewicz A., Otolaryngologia Praktyczna. ,VIA MEDICA Gdańsk 2005: 234-243Nikoyan L., Matthews S.: Epistaxis and hemostatic devices, Oral Maxillofac Surg Clin North Am. 2012 May; 24(2): 219-228.