Pytanie nadesłane do redakcji
Czy istnieje lista obowiązkowych, a zarazem darmowych badań refundowanych przez NFZ? Czy lekarz rodzinny może na takie badania profilaktyczne kierować swoich pacjentów? Czy takie badania profilaktyczne są przypisane do wieku pacjenta?
Odpowiedziała
dr n. med. Grażyna Durska
Zakład Medycyny Rodzinnej
Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
Poradnia alergologiczna „Podgórna” w Szczecinie
Nie ma obowiązkowej listy badań wykonywanych w ramach świadczeń refundowanych przez NFZ. Jest natomiast wykaz badań refundowanych w ramach praktyki lekarza rodzinnego lub poszczególnych poradni specjalistycznych. O tym czy badanie zostanie zlecone decyduje lekarz. Podstawą decyzji jest stan zdrowia pacjenta i konieczność przeprowadzenia diagnostyki w celu rozpoznania lub zweryfikowania choroby, a także monitorowania prowadzonej terapii.
Badania możliwe do przeprowadzenia w ramach podstawowej opieki medycznej to:
- Badania hematologiczne – morfologia krwi, OB., hemoglobina glikozowana
- Badanie ogólne moczu,
- Badania biochemiczne i immunologiczne w surowicy krwi: sód, potas, wapń całkowity, żelazo, transferryna, mocznik, kreatynina, kwas moczowy, test obciążenia glukozą, białko całkowite, proteinogram, CRP, cholesterol całkowity, triglicerydy, HDL, LDL, bilirubina całkowita, bilirubina bezpośrednia, fosfataza alkaliczna, aminotransferazy, GGTP, amylaza, kinaza kreatyninowa, fosfataza kwaśna, czynnik reumatoidalny, ASO, TSH, antygen Hbs-AgHbs, VDRL
- Badanie układu krzepnięcia – wskaźnik protrombinowy – INR, czas kaolinowo- kefalinowy – APTT, fibrynogen
- Badanie kału: ogólne, parazytologiczne, krew utajona
- Badania mikrobiologiczne – posiew moczu z antybiogramem, posiew wymazu z gardła, posiew kału w kierunku pałeczek Salmonella, Shigella
- Badanie elektrokardiograficzne w spoczynku – EKG
- Badanie ultrasonograficzne jamy brzusznej – USG
- Zdjęcia radiologiczne – klatki piersiowej, kręgosłupa, kończyn , miednicy, czaszki, zdjęcie przeglądowe jamy brzusznej.
Wykaz badań można znaleźć na stronach NFZ – www.nfz. gov.pl
Badania profilaktyczne – wymagane do badań okresowych zlecane są przez lekarzy zakładowych, ich profil zależy głównie od charakteru pracy wykonywanej przez badanego.
Bezpłatne badania, refundowane przez NFZ można przeprowadzić również w ramach programów profilaktycznych przeznaczonych dla określonych grup ryzyka wystąpienia poszczególnych chorób, np. badanie kobiet – (mammografia, cytologia) – wczesne wykrywanie nowotworów piersi i szyjki macicy, palacze tytoniu – (tomografia komputerowa klatki piersiowej, badania spirometryczne) – wczesne wykrywanie nowotworów płuc i przewlekłej obturacyjnej choroby płuc itp.
Informację o tego typu badaniach można znaleźć na stronach internetowych NFZ lub uzyskać od lekarza pierwszego kontaktu.