Odporność wrodzona

Odporność nabyta

funkcja

pierwsza linia obrony przed drobnoustrojami chorobotwórczymi, która aktywuje się nawet bez wcześniejszego kontaktu z nimi i polega na działaniu komórek pozbawionych swoistych antygenowo receptorów oraz różnego rodzaju białek

celowana obrona przed drobnoustrojami chorobotwórczymi wytworzona po uprzednim kontakcie z nimi, która uruchamia produkcję antygenowo swoistych komórek i białek (immunoglobulin) oraz inicjuje ich działanie

główne komórki

fagocyty (neutrofile, monocyty/makrofagi), komórki NK

limfocyty B i T

główne białka

składowe układu dopełniacza, białka ostrej fazy (opsoniny,  np. CRP), substancje bakteriobójcze i bakteriostatyczne (np. lizozym, laktoferyna)

przeciwciała klas: IgM, IgG, IgA, IgE

aktywacja odpowiedzi

niezależna od odporności nabytej

wymaga aktywacji komórek odporności wrodzonej

szybkość odpowiedzi

w ciągu minut lub godzin po kontakcie (pierwszym lub kolejnym) z czynnikiem chorobotwórczym

po kilku dniach po pierwszym kontakcie z drobnoustrojem chorobotwórczym, następnie w ciągu minut lub godzin po kolejnym kontakcie z tym samym drobnoustrojem

rozpoznawanie drobnoustrojów chorobotwórczych

PRR wykrywają PAMP charakterystyczne dla grup drobnoustrojów chorobotwórczych, nie rozróżniają poszczególnych szczepów

receptory limfocytów B i T rozpoznają charakterystyczne fragmenty (epitopy) antygenów i rozróżniają poszczególne szczepy drobnoustrojów

różnorodność receptorów

mała (n × 10)

bardzo duża (n × 1015)

pamięć immunologiczna

nie – każda odpowiedź ma podobne nasilenie

tak – wskutek wytworzenia komórek pamięci immunologicznej (limfocyty B i T) odpowiedź przy kolejnym kontakcie z danym drobnoustrojem jest szybsza i skuteczniejsza