Tabela V.F.1-5. Objawy kliniczne zakażeń u dzieci w czasie leczenia przeciwnowotworowego

Narząd/układ

Objawy kliniczne

Badania diagnostyczne

głowa: górny odcinek przewodu pokarmowego, górne drogi oddechowe, gałki oczne, uszy

– jama ustna: ból, zaczerwienienie, nadżerki, owrzodzenia, pleśniawki, trudności w połykaniu, ślinienie

– nos/zatoki przynosowe/uszy: zaczerwienienie, wyciek z nosa, upośledzenie drożności nosa, owrzodzenia, obrzęk okolicy oczodołowej, bolesność okolicy szczękowej, ogniska martwicy w okolicy podniebienia twardego

– gałki oczne: ból, zaburzenia widzenia, obrzęk okolicy oczodołowej

– wymaz z okolicy zmienionej, posiew w kierunku zakażeń bakteryjnych i grzybiczych, badania wirusologiczne

– badanie obrazowe: TK zatok przynosowych, oczodołów

– badanie okulistyczne

OUN

ból głowy, zmiana zachowania, zaburzenia świadomości, drgawki, gorączka, objawy oponowe

– badania obrazowe: TK, MR głowy

– nakłucie lędźwiowe i badanie płynu mózgowo-rdzeniowego: cytoza, badanie mikrobiologiczne, posiew, badanie PCR w kierunku zakażeń wirusowych

układ oddechowy

gorączka, duszność, kaszel, ból w klatce piersiowej, tarcie opłucnej, krwioplucie, krwotok z dróg oddechowych

– TK klatki piersiowej

– posiew plwociny

– płukanie oskrzelowo-pęcherzykowe (BAL)

– oznaczenie galaktomannanu (antygenu ściany komórkowej grzybów Aspergillus sp.) w surowicy

– badanie antygenu Legionella sp. w moczu

przewód pokarmowy

– zapalenie przełyku: dysfagia, ból w czasie połykania, ból za mostkiem, rozdrażnienie

– zapalenie jelit: ból brzucha, nudności, wymioty, wzdęcia, biegunka z domieszką śluzu i/lub krwi, zaburzenia perystaltyki, ból w okolicy odbytu

– badanie kału w kierunku adenowirusów, norowirusów, rotawirusów

– badania kału w kierunku Clostridium difficile: hodowla, oznaczanie antygenu GDH (dehydrogenaza glutaminianowa), oznaczanie toksyny A i B

– badania biochemiczne wątroby i trzustki (aktywność lipazy trzustkowej, amylazy, aminotransferaz wątrobowych)

– USG i TK brzucha

układ moczowy

gorączka, zaburzenia mikcji, ból w okolicy lędźwiowej

– badanie ogólne moczu

– badanie mikrobiologiczne moczu

– USG brzucha

kóra i tkanka podskórna

zaczerwienienie, obrzęk, wysypka plamisto-grudkowa

– badanie dermatologiczne

– posiew wymazu ze zmian skórnych

centralny cewnik donaczyniowy

zaczerwienienie, obrzęk ujścia zewnętrznego, gorączka, dreszcze po podaniu płynów/leków przez cewnik

posiew krwi, posiew wymazu ze skóry okolicy ujścia zewnętrznego cewnika

układ kostno-stawowy i mięśniowy

ból, utykanie, obrzęk stawów

– badanie obrazowe (TK, MR) kończyny i/lub okolicy zmienionej

– nakłucie stawu: badanie cytologiczne, mikrobiologiczne aspiratu (zakażenia bakteryjne, grzybicze)

– badanie mikrobiologiczne krwi/moczu w kierunku infekcji bakteryjnej (w tym bakterioskopia bezpośrednia w kierunku gruźlicy), grzybiczej, wirusowej

MR – rezonans magnetyczny, OUN – ośrodkowy układ nerwowy, TK – tomografia komputerowa, USG – ultrasonografia