Posiew kału jest zalecany u pacjenta z objawami sugerującymi zakażenie przewodu pokarmowego (biegunka, wymioty) o etiologii bakteryjnej. Większość zakażeń przewodu pokarmowego jest wywoływana przez wirusy – rotawirusy, adenowirusy, norowirusy i astrowirusy. Trzy pierwsze można wykryć za pomocą szybkich testów diagnostycznych (m.in. immunochromatograficznych), które dają wynik w ciągu kilkunastu minut. Po wykluczeniu ww. etiologii wirusowej, kał należy zbadać w kierunku najważniejszych bakterii chorobotwórczych, tj.:
pałeczek Campylobacter jejuni/coli, które prawdopodobnie są najczęstszym bakteryjnym czynnikiem etiologicznym biegunek, ale wykrywa się je stosunkowo rzadko, ponieważ wymagają szczególnych warunków hodowli (mikroaerofilnych)
biegunkotwórczych szczepów Escherichia coli
pałeczek Salmonella, Shigella, Yersina enterocolitica i Y. pseudotuberculosis
beztlenowych laseczek Clostridium difficile (p. pyt.)
innych patogenów, w zależności od sytuacji klinicznej i epidemiologicznej (np. Listeria monocytogenes – u pacjentów z grup ryzyka, np. z chorobą nowotworową; Plesiomonas shigelloides, Aeromonas hydrophila i innych).
Najlepszym materiałem do badania jest świeża próbka kału biegunkowego (ew. wymaz z kału), zwłaszcza zawierająca krew, śluz lub ropę. W przypadku podejrzeniu zakażenia patogenami inwazyjnymi (Shigella, Plesiomonas shigelloides), na co może wskazywać obecność krwi w stolcu, poza próbką kału należy również pobrać wymaz z odbytu, aby uzyskać komórki nabłonka jelita grubego, w których mogą być zlokalizowane bakterie (w tym celu wymazówkę zwilżoną solą fizjologiczną należy wprowadzić ok. 3–5 cm poza zwieracz odbytu i kilkukrotnie obrócić).
Próbkę kału i wymaz z odbytu należy dostarczyć do laboratorium w ciągu 2 h od pobrania w temperaturze otoczenia (nie dopuszczając do zamrożenia). Jeśli jest to niemożliwe, materiał należy pobrać na podłoże transportowe i dostarczyć do laboratorium w ciągu 24 h w temperaturze otoczenia lub w ciągu 72 h w temperaturze 4–8°C. (2013, 2014)
Piśmiennictwo
Zadaj pytanie ekspertowi, przyślij ciekawy przypadek,
zgłoś absurd, zaproponuj temat dziennikarzom.
Pomóż redagować portal.
Pomóż usprawnić system ochrony zdrowia.
Szukasz poradni, oddziału lub SOR w swoim województwie? Chętnie pomożemy. Skorzystaj z naszej wyszukiwarki placówek.
Twój pacjent ma wątpliwości, kiedy powinien zgłosić się do lekarza? Potrzebuje adresu przychodni, szpitala, apteki? Poinformuj go o Doradcy Medycznym Medycyny Praktycznej