Czy preparaty beta-glukanu stymulują odporność i czy są bezpieczne? Jeżeli tak, to jak je stosować?

01-01-2014
dr hab. n. med. Wojciech Feleszko
Klinika Pneumonologii i Alergologii Wieku Dziecięcego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego

β-glukan jest związkiem chemicznym będącym składnikiem budulcowym ścian komórkowych zbóż, drożdży i grzybów. Jeden z jego izomerów wykazuje pewną aktywność biologiczną, która jest obecnie obiektem intensywnych badań. W Polsce szczególną popularnością cieszą się β-glukany otrzymywane z grzybów, a zwłaszcza z boczniaka ostrogowatego (Pleurotus ostreatus), gdyż przypisuje się mu właściwości wspomagania odporności.

Ogromne zainteresowanie tymi substancjami datuje się na początek lat 90. XX wieku, kiedy to wykazano doświadczalnie (na modelach zwierzęcych), że mogą mieć działanie zwiększające odporność. Niestety, jak dotąd liczba badań oceniających immunologiczne właściwości β-glukanów u ludzi jest niewielka, a dotychczasowe publikacje mają charakter kazuistyczny i sugerują, że immunomodulacyjne właściwości β-1,3-D-glukanu stosowanego w okresie okołooperacyjnym zmniejszają liczbę poważnych powikłań infekcyjnych u pacjentów poddanych zabiegom chirurgicznym na jamie brzusznej.

Niestety próby stosowania β-glukanów w zapobieganiu i leczeniu ZDO nie potwierdziły jego korzystnego działania. Wyniki kilku badań klinicznych, w których uczestniczyły osoby intensywnie trenujące sport, nie potwierdzają jednoznacznie immunomodulujących właściwości tego związku w przewlekłej stymulacji odporności i zmniejszeniu liczby ZDO.

Mała liczba badań i ich słaba jakość sprawiają, że aktualnie brakuje rzetelnych dowodów naukowych pozwalających na zalecanie tych preparatów u pacjentów z nawracającymi zakażeniami. (2013, 2014)

Piśmiennictwo

  1. Dellinger E.P., Babineau T.J., Bleicher P. i wsp.: Effect of PGG-glucan on the rate of serious postoperative infection or death observed after high-risk gastrointestinal operations. Betafectin Gastrointestinal Study Group. Arch. Surg., 1999; 134 (9): 977–983
  2. Nieman D.C., Henson D.A., McMahon M. i wsp.: Beta-glucan, immune function, and upper respiratory tract infections in athletes. Med. Sci. Sports Exerc., 2008; 40 (8): 1463–1471
  3. Feleszko W., Zalewski B.M., Ruszczynski M.: Non-specific immune stimulation. Separating the wheat from the chaff. Paediatr. Respir. Rev., 2013 Oct 29. pii: S1526-0542(13)00123-1. doi: 10.1016/j.prrv.2013.10.006

Napisz do nas

Zadaj pytanie ekspertowi, przyślij ciekawy przypadek, zgłoś absurd, zaproponuj temat dziennikarzom.
Pomóż redagować portal.
Pomóż usprawnić system ochrony zdrowia.

Placówki

Szukasz poradni, oddziału lub SOR w swoim województwie? Chętnie pomożemy. Skorzystaj z naszej wyszukiwarki placówek.

Doradca medyczny

Twój pacjent ma wątpliwości, kiedy powinien zgłosić się do lekarza? Potrzebuje adresu przychodni, szpitala, apteki? Poinformuj go o Doradcy Medycznym Medycyny Praktycznej