Kiedy po raz pierwszy należy zmierzyć dziecku ciśnienie tętnicze i jak często powtarzać pomiary?

Ciśnienie tętnicze należy mierzyć wszystkim dzieciom >3. roku życia co najmniej raz w roku i podczas rutynowego badania lekarskiego. U młodszych dzieci (<3. rż.) wskazaniem do pomiaru ciśnienia tętniczego jest:

• obciążający wywiad okołoporodowy, tzn. wcześniactwo, mała urodzeniowa masa ciała, pobyt na oddziale intensywnej terapii w okresie okołoporodowym

• wady wrodzone

• nawracające ZUM, choroba nerek i/lub układu moczowego

• choroba nowotworowa

• stan po przeszczepieniu narządu i/lub szpiku

• stosowanie leków wpływających na wysokość ciśnienia tętniczego

• objawy i stany chorobowe związane z występowaniem nadciśnienia (np. neurofibromatoza, stwardnienie guzowate), zwiększone ciśnienie śródczaszkowe.

Trzeba pamiętać, że pomiar ciśnienia u najmłodszych dzieci jest związany z dużym ryzykiem nieprawidłowego odczytu oraz podwyższenia wartości ciśnienia w wyniku stresu. Wykluczenie nadciśnienia wymaga przeprowadzenia wielu badań narażających dziecko i rodziców na niepotrzebne emocje oraz procedury diagnostyczne. Należy podkreślić, że rozpoznanie NBF jest o wiele trudniejsze u małych dzieci niż u starszych (p. pyt.). Jednym z powodów jest brak norm dla pomiarów całodobowych u dzieci <6. roku życia. W Polsce obowiązuje niestety Rozporządzenie Ministra Zdrowia nakazujące pomiar ciśnienia tętniczego u wszystkich dzieci <3. roku życia. Wymóg ten nie ma żadnego uzasadnienia naukowego i nie jest opisany w żadnych zaleceniach naukowych. (2013, 2014)  

Piśmiennictwo

1. Lurbe E., Cifkova R., Cruikshank J.K. i wsp.: Management of high blood pressure in children and adolescents: Recommendations of the European Society of Hypertension. J. Hypertens., 2009; 27: 1719–1742
2. National High Blood Pressure Education Program Working Group on High Blood pressure in children and adolescents: The fourth Report on diagnosis, evaluation and treatment of high blood pressure in children and adolescents. Pediatrics, 2004; 114: 555–576