Do kogo należy wykonywanie obdukcji lekarskich (dziecko pobite) – do lekarza POZ czy lekarza medycyny sądowej?

Każdy lekarz, który udziela pomocy medycznej pobitemu dziecku, jest zobowiązany do rzetelnego udokumentowania stanu zdrowia pacjenta i zakresu udzielonych mu świadczeń zdrowotnych w indywidualnej dokumentacji medycznej.1 Obowiązkowo dokumentacja powinna zawierać rozpoznanie, w tym nazwę i numer statystyczny choroby, problemu zdrowotnego lub urazu (kod ICD-10).2

Jeśli z wywiadu wynika, że przyczyną doznanych urazów u dziecka jest przemoc w rodzinie,3 na prośbę rodzica lekarz ubezpieczenia zdrowotnego4 ma obowiązek wydać dokumentację zewnętrzną, czyli zaświadczenie lekarskie z informacją o przyczynach i rodzaju uszkodzeń ciała związanych z użyciem przemocy w rodzinie, zgodne ze wzorem stanowiącym załącznik do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 22 października 2010 roku (Dz. U. Nr 201, poz. 1334). Zaświadczenie powinno być wydane bezpłatnie przez lekarza udzielającego dziecku pomocy w ramach jakiejkolwiek umowy z Narodowym Funduszem Zdrowia – niezależnie od rodzaju zakontraktowanych świadczeń.5 Z wydaniem zaświadczenia o stanie zdrowia pobitego dziecka postępujemy tak samo, jak z udostępnianiem dokumentacji medycznej6 (p. też pyt. Co zrobić w przypadku podejrzenia przemocy w rodzinie wobec dziecka?).

Jeśli z wywiadu wynika, że pobicie dziecka nie miało związku z przemocą w rodzinie – np. było wynikiem bójki z rówieśnikami lub nieumyślnego wypadku, lekarz NFZ nie ma obowiązku wydania rodzicom bezpłatnego zaświadczenia o przyczynach i rodzaju uszkodzeń ciała. W tych przypadkach obdukcje lekarskie wykonuje lekarz medycyny sądowej. Zawsze jednak lekarz ma obowiązek udostępnić rodzicom dokumentację indywidualną wewnętrzną dziecka (historię zdrowia i choroby) z przebiegu wizyty.

Przypisy

1. Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r., poz. 125). Zob. także: Gąszczyk-Ożarowski Z., Chowaniec C.: Badanie lekarskie osób dotkniętych przemocą w rodzinie. Medycyna Praktyczna 11/2011, s.118–125
2. §7 ust. 1 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 9 listopada 2015 r. w sprawie rodzajów, zakresu i wzorów dokumentacji medycznej oraz sposobu jej przetwarzania (Dz. U. z 2015 r., poz. 2069 z późn. zm.)
3. Należy przez to rozumieć jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste osób najbliższych, a także innych osób wspólnie zamieszkujących lub gospodarujących, w szczególności narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą (definicja z art. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r., poz. 1390)
4. Na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 1) ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r., poz. 1938 z późn. zm.). Lekarz ubezpieczenia zdrowotnego (w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, tekst jednolity: Dz.U. z 2015 r., poz. 581), będący świadczeniodawcą, z którym Fundusz zawarł umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej albo który jest zatrudniony lub wykonuje zawód u świadczeniodawcy, z którym Fundusz zawarł umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej
5. Na podstawie art. 9d ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r., poz. 1390). Zob. także: Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie: komentarz. S. Spurek. wyd. 3. Wolters Kluwer Polska, 2012; Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie. A. Kiełtyka, A. Ważny. 2. wyd., Wolters Kluwer, 2015
6. W trybie opisanym w art. 26 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r., poz. 1318 z późn. zm.)