O czym należy poinformować domowników chorego na świerzb? Czy leczyć bezobjawowe osoby, które miały kontakt z chorym? Jakie są najczęstsze przyczyny niepowodzenia leczenia i nawrotu zmian?

Prawidłowo przeprowadzone leczenie przeciwko świerzbowi obejmuje nie tylko leczenie pacjenta, u którego obserwujemy zmiany skórne, ale również leczenie domowników i osób z bliskiego kontaktu, nawet jeśli nie mają objawów. Postępowanie profilaktyczne, polegające na zastosowaniu:

• permetryny (jednorazowa aplikacja)

• maści siarkowej (raz/24 h przez 3 dni)

• ewentualnie benzoesanu benzylu (raz/24 h przez 5 dni) lub krotamitonu (raz/24 h przez 3 dni),

należy zastosować równocześnie u wszystkich osób (p. Jakie są aktualne zalecenia dotyczące leczenia świerzbu?). W ostatnim dniu kuracji obowiązkowo należy zmienić pościel, ręczniki, ubrania, wyprać je w wodzie o temperaturze >50oC i wyprasować. Należy również dokładnie posprzątać mieszkanie, odkurzyć dywany i tapicerowane meble, a powierzchnie zmywalne (blaty, klamki, poręcze, oparcia krzeseł) przemyć wodą z dodatkiem detergentu. Należy również dokładnie umyć plastikowe i metalowe zabawki, a pluszowe wyprać w pralce. Rzeczy, których nie można zdezynfekować lub wyprać, należy przechowywać przez tydzień w szczelnie zamkniętym worku foliowym. Świerzbowiec ludzki poza skórą przeżywa około 3 dni, a postaci niedojrzałe nawet do 7 dni.

Pacjenci nierzadko zgłaszają się do poradni dermatologicznej z powodu utrzymujących się lub nawracających wykwitów świerzbowcowych. Najczęstszą przyczyną nieskuteczności leczenia jest niestosowanie profilaktyki u osób z kontaktu z chorym oraz brak ponownej aplikacji preparatu po umyciu skóry (najczęściej rąk) przez pacjenta. Domownicy, u których nie występują zmiany skórne lub świąd, najczęściej nie stosują zaleconego leczenia. Często nieprawidłowo przeprowadza się również dezynfekcję mieszkania i eradykację pasożyta z zakażonych przedmiotów.

Piśmiennictwo

1. Dressler C., Rosumeck S., Sunderkotter C. i wsp.: The treatment of scabies. A systemic review of randomized controlled trials. Dtsch. Artzebl. Int., 2016; 113: 757–762
2. Uczniak S., Uczniak K., Kozlowska M. i wsp.: Swierzb – epidemiologia, obraz kliniczny i leczenie. Dermatologia Praktyczna, 2014; 1: 11–14
3. Kisiel K., Ruszkowska L.: Świerzb – jak rozpoznać i prawidłowo leczyć. PpD, 2014; t. 18: 348–352
4. Hill TA, Cohen B.: Scabies in babies. Pediatr. Dermatol., 2017; 34: 690–694