Jakie badania dodatkowe należy wykonać u dziecka z noworodkowym toczniem rumieniowatym?

13-08-2021
prof. nadzw. dr hab. n. med. Elżbieta Smolewska
Klinika Kardiologii i Reumatologii Dziecięcej, Szpital Kliniczny nr 4 w Łodzi

Badania laboratoryjne mogą wykazać pancytopenię, małopłytkowość, leukopenię lub zwiększoną aktywność transaminaz.

U >90% chorych z noworodkowym toczniem rumieniowatym (neonatal lupus erythematosusNLE) stwierdza się obecność przeciwciał przeciwko rybonukleoproteinie Ro/ SSA. Niekiedy obecne są tylko przeciwciała przeciwko rybonukleoproteinie La/SSB lub U1-RNP. Zdecydowanie zaleca się, aby u niemowląt z NLE oznaczyć obecność tych przeciwciał.

U wielu bezobjawowych matek obecność przeciwciał może być przyczyną NLE u dziecka. W związku z tym u matek dzieci z podejrzeniem NLE należy oznaczyć przeciwciała przeciwjądrowe, przeciwciała przeciwko dwuniciowemu DNA, przeciwciała przeciwko Ro/SSA, przeciwciała przeciwko La/SSB oraz przeciwciała przeciwko U1-RNP, niezależnie od objawów lub stanu klinicznego tych kobiet. Duże miano przeciwciał przeciwko rybonukleoproteinie Ro/SSA koreluje z ryzykiem powikłań sercowych.

W związku z tym u ciężarnych z dużym mianem przeciwciał przeciwko Ro (≥50 j./ml) okresowo należy wykonywać prenatalne badania echokardiograficzne i elektrokardiograficzne. Echokardiografia może wykazać różne nieprawidłowości strukturalne w sercu, natomiast elektrokardiografia, w tym 24-godzinne monitorowanie holterowskie, może ujawnić zaburzenia przewodnictwa, łącznie z różnego stopnia blokiem serca.

Biopsja skóry jest przydatna, jeżeli rozpoznanie NLE jest wątpliwe. Obraz stwierdzany w biopsji skóry nie jest patognomoniczny, a podobne cechy histologiczne mogą występować w przebiegu różnych innych chorób zapalnych i zakaźnych. W typowych przypadkach NLE z potwierdzoną obecnością autoprzeciwciał biopsja skóry nie jest konieczna do potwierdzenia rozpoznania.

Rozpoznanie NLE ustala się zwykle na podstawie obrazu klinicznego oraz potwierdzenia obecności przeciwciał związanych z NLE w surowicy matki i chorego dziecka.

Piśmiennictwo

  1. Hon K.L., Leung A.K.C.: Neonatal lupus erythematosus. Autoimm. Dis., 2012; Art. ID 301 274
  2. Buyon J.P., Lindsley C.B., Silverman E.D.: Neonatal lupus erythematosus. (W:) Cassidy J.T., Petty R.E., Laxer R.M., Lindsley C.B. (red.): Textbook of pediatric rheumatology. 6th ed., Elservier, 2010: 23: 361–374
  3. Buyon J.P., Clancy R.M.: Neonatal lupus syndromes. Curr. Opin. Rheumatol., 2003; 5: 535–541
  4. Diaz-Frias J., Badri T.: Neonatal lupus erythematosus. StatPearls (Internet). Treasure Island (FL), StatPearls Publishing, 2018
  5. Vanoni F., Lava S.A.G., Fossali E.F. i wsp.: Neonatal systemic lupus erythematosus syndrome: a comprehensive review. Clin. Rev. Allergy Immunol., 2017; 53: 469–476 

Napisz do nas

Zadaj pytanie ekspertowi, przyślij ciekawy przypadek, zgłoś absurd, zaproponuj temat dziennikarzom.
Pomóż redagować portal.
Pomóż usprawnić system ochrony zdrowia.

Placówki

Szukasz poradni, oddziału lub SOR w swoim województwie? Chętnie pomożemy. Skorzystaj z naszej wyszukiwarki placówek.

Doradca medyczny

Twój pacjent ma wątpliwości, kiedy powinien zgłosić się do lekarza? Potrzebuje adresu przychodni, szpitala, apteki? Poinformuj go o Doradcy Medycznym Medycyny Praktycznej