Czy u dziecka urodzonego drogą cięcia cesarskiego, którego matka ma opryszczkę dróg rodnych, należy wykonać badanie na obecność wirusa opryszczki zwykłej i rozpocząć leczenie? Czy w przypadku braku widocznych zmian u matki poród drogami natury jest bezpieczny?

07-12-2021
dr hab. n. med. Ernest Kuchar
Klinika Pediatrii z Oddziałem Obserwacyjnym Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego

U dzieci urodzonych drogą cięcia cesarskiego, których matki mają opryszczkę płciową, zakażenie wewnątrzmaciczne lub okołoporodowe wirusem opryszczki zwykłej (HSV) obserwuje się sporadycznie (<5%), o ile nie doszło do przedwczesnego pęknięcia błon płodowych.

Ze względu na ciężki przebieg zakażeń pierwotnych HSV u noworodków i możliwość leczenia przeciwwirusowego, dzieci z tej grupy należy objąć obserwacją oraz pobrać wymaz na badanie PCR ze spojówek, jamy ustnej, jamy nosowo-gardłowej, odbytu, krwi oraz skóry (niezależnie od tego, czy jest to pierwszy epizod czy nawracająca opryszczka dróg rodnych u matki). W przypadku uzyskania ujemnego wyniku badania PCR i braku objawów, można zrezygnować z leczenia i po 96 godzinach obserwacji wypisać dziecko do domu, z zaleceniem obserwacji przez rodziców/opiekunów.

Natomiast u dzieci z jakimikolwiek objawami (pęcherzykowa osutka, objawy przypominające posocznicę, zapalenie mózgu, każda ostra choroba w pierwszych tygodniach życia nieodpowiadająca na antybiotykoterapię oraz ujemne wyniki badań w kierunku zakażeń bakteryjnych) należy rozpocząć leczenie acyklowirem oraz wykonać punkcję lędźwiową w celu pobrania płynu mózgowo-rdzeniowego na badanie metodą PCR w kierunku zakażenia HSV. Potwierdzenie zajęcia OUN stanowi wskazanie do dłuższego leczenia acyklowirem.

Poród siłami natury jest bezpieczny u kobiet z okresowo występującą opryszczką płciową, u których nie obserwuje się objawów, jednak obowiązują takie same zasady, jak w przypadku dzieci urodzonych drogą cięcia cesarskiego przez matki z opryszczką. Ponadto zgodnie z zaleceniami ACOG kobietom w ciąży (począwszy od 36. tc.) należy zaproponować leczenie supresyjne za pomocą acyklowiru, aby uniknąć rozwoju opryszczki w czasie porodu i przeprowadzić poród drogą cięcia cesarskiego, nawet w przypadku wystąpienia tylko prodromalnych objawów opryszczki (np. świądu).

Piśmiennictwo

  1. Corey L., Wald A.: Maternal and neonatal herpes simplex virus infections. N. Engl. J. Med., 2009; 361 (14): 1376–1385
  2. Anzivino E., Fioriti D., Mischitelli M. i wsp.: Herpes simplex virus infection in pregnancy and in neonate: status of art of epidemiology, diagnosis, therapy and prevention. Virol. J., 2009; 6: 40
  3. Pinninti S.G., Kimberlin D.W.: Neonatal herpes simplex virus infections. Pediatr. Clin. North Am., 2013; 60 (2): 351–365
  4. Kimberlin D.W., Lin C.Y., Jacobs R.F. i wsp.; National Institute of Allergy and Infectious Diseases Collaborative Antiviral Study Group: Natural history of neonatal herpes simplex virus infections in the acyclovir era. Pediatrics, 2001; 108 (2): 223–229
  5. Kimberlin D.W., Baley J.; Committee on Infectious Diseases, Committee on Fetus and Newborn: Guidance on management of asymptomatic neonates born to women with active genital herpes lesions. Pediatrics, 2013; 131 (2): e635–e646
  6. American College of Obstetricians and Gynecologists (ACOG): Practice Bulletin 82 on management of herpes in pregnancy. Obstet. Gynecol., 2007; 109 (6): 1489–1498
  7. Canadian Paediatric Society (CPS) position statement on prevention and management of neonatal herpes simplex virus infections. Paediatr. Child Health, 2014; 19 (4): 201–206
  8. Society of Obstetricians and Gynecologists of Canada (SOGC) guideline on management of herpes simplex virus in pregnancy. J. Obstet. Gynaecol. Can., 2008; 30 (6): 514–519 

Napisz do nas

Zadaj pytanie ekspertowi, przyślij ciekawy przypadek, zgłoś absurd, zaproponuj temat dziennikarzom.
Pomóż redagować portal.
Pomóż usprawnić system ochrony zdrowia.

Placówki

Szukasz poradni, oddziału lub SOR w swoim województwie? Chętnie pomożemy. Skorzystaj z naszej wyszukiwarki placówek.

Doradca medyczny

Twój pacjent ma wątpliwości, kiedy powinien zgłosić się do lekarza? Potrzebuje adresu przychodni, szpitala, apteki? Poinformuj go o Doradcy Medycznym Medycyny Praktycznej