medycyna praktyczna dla lekarzy
medycyna praktyczna dla lekarzy
Leczenie empiryczne zakażeń górnych dróg moczowych (GDM) u dzieci zależy od wieku pacjenta, etiologii zakażenia układu moczowego (ZUM), ciężkości jego przebiegu oraz lokalnej oporności uropatogenów na leki przeciwbakteryjne.
ZUM u noworodków należy zawsze traktować jak zakażenie GDM lub uogólnione. W tej grupie dzieci leczenie antybiotykami o szerokim zakresie działania przeciwbakteryjnego należy rozpocząć natychmiast po pobraniu moczu na posiew i krwi. Leczenie empiryczne nie różni się od zalecanego w posocznicy noworodkowej ze względu na trudności w różnicowaniu obu chorób na podstawie objawów klinicznych. Lekami pierwszego wyboru są ampicylina i gentamycyna stosowane łącznie, a dalsze modyfikacje można wprowadzić po otrzymaniu wyników posiewów i oceny lekowrażliwości. U noworodków dopuszcza się jedynie dożylną drogę podawania antybiotyków.
Zalecane dawkowanie zależy od masy ciała noworodka (wcześniaki i noworodki z małą urodzeniową masą ciała wymagają innych dawek leków) i jego aktualnej doby życia (tab.). W razie podejrzenia zakażenia szpitalnego, szczególnie u noworodków z małą masą urodzeniową ciała lub w ciężkim stanie ogólnym, należy rozważyć zamianę ampicyliny na wankomycynę. Natomiast u noworodków >7. doby życia z podejrzeniem zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych zaleca się cefalosporynę III generacji (cefotaksym). W okresie noworodkowym leczenie należy kontynuować przez 10–14 dni w zależności od obrazu klinicznego i odpowiedzi na terapię.
W leczeniu empirycznym zakażenia GDM u dzieci w wieku od 2. miesiąca życia do ukończenia 3. miesiąca życia – ze względu na fakt, że etiologia ZUM w tym wieku jest zbliżona do etiologii ZUM u noworodków – zaleca się cefalosporynę III generacji lub ampicylinę w skojarzeniu z aminoglikozydem.
U dzieci w wieku >3 miesięcy antybiotykami pierwszego wyboru są: cefalosporyna II lub III generacji, amoksycylina z klawulanianem (tylko w przypadku potwierdzenia wrażliwości na ten antybiotyk) lub cyprofloksacyna (zgodnie z ograniczeniami wiekowymi w Charakterystyce Produktu Leczniczego [ChPL]).
Leczenie i.v. zaleca się u dzieci do ukończenia 3. miesiąca życia, a u dzieci starszych w sytuacji klinicznie uzasadnionej (np. w przypadku wymiotów lub podejrzenia zakażenia uogólnionego [p. także Kiedy zakażenie układu moczowego u dzieci lub młodzieży można leczyć ambulatoryjnie? – przyp. red.]).
Zmianę drogi podawania antybiotyku z i.v. na p.o. zaleca się nie wcześniej niż 48 h po rozpoczęciu leczenia (tzw. leczenie sekwencyjne). Leczenie zakażeń GDM (i.v., p.o. lub sekwencyjne) należy kontynuować przez 7–14 dni (zależnie od stanu klinicznego i odpowiedzi na terapię).
Dawkowanie poszczególnych antybiotyków zależy od: masy ciała dziecka (z uwzględnieniem maksymalnej dawki dobowej), nasilenia zakażenia i parametrów wydolności nerek (eGFR). W doborze dawki poszczególnych preparatów należy się kierować informacjami zamieszczonymi w ChPL (standardowe zalecane dawki [p. także Indeks Leków Medycyny Praktycznej: https://indeks.mp.pl/ – przyp. red.]).
Piśmiennictwo
Zadaj pytanie ekspertowi, przyślij ciekawy przypadek,
zgłoś absurd, zaproponuj temat dziennikarzom.
Pomóż redagować portal.
Pomóż usprawnić system ochrony zdrowia.
Szukasz poradni, oddziału lub SOR w swoim województwie? Chętnie pomożemy. Skorzystaj z naszej wyszukiwarki placówek.
Twój pacjent ma wątpliwości, kiedy powinien zgłosić się do lekarza? Potrzebuje adresu przychodni, szpitala, apteki? Poinformuj go o Doradcy Medycznym Medycyny Praktycznej