Program Szczepień Ochronnych na 2020 rok bez istotnych zmian?

Skróty: MMR – szczepienie przeciwko odrze, śwince i różyczce, PSO – Program Szczepień Ochronnych, MZ – Ministerstwo Zdrowia

16 października 2019 roku w Dzienniku Urzędowym Ministra Zdrowia (poz. 87) opublikowano komunikat Głównego Inspektora Sanitarnego w sprawie Programu Szczepień Ochronnych (PSO) na 2020 rok. Nowy dokument nie wprowadza istotnych z punktu widzenia praktyki zmian, jednak precyzuje niektóre zapisy względem PSO na 2019 rok. Zmiany, na które warto zwrócić uwagę, przedstawiamy poniżej.

1. W części II PSO „Szczepienia zalecane” przy szczepieniu przeciwko grypie wskazano, że szczepienie to można realizować także donosową atenuowaną szczepionką przeciwko grypie sezonowej (szczepionka jest dostępna na polskim rynku od sezonu epidemicznego 2019/2020 – przyp. red.).
2. W części III PSO „Informacje uzupełniające – zasady szczepień przeciwko wybranym chorobom zakaźnym” doprecyzowano zasady realizowania szczepienia przeciwko odrze, śwince i różyczce (MMR):
1. dawkę szczepienia podstawowego należy podać w 13.–15. miesiącu życia (było w „13. miesiącu życia”),
2. dawkę szczepienia uzupełniającego należy podać:
• w 6. roku życia u dzieci urodzonych po 31 grudnia 2014 roku,
• w 10. roku życia u dzieci urodzonych po 31 grudnia 2010 roku.
U dzieci urodzonych między 1 stycznia 2011 roku a 1 stycznia 2015 roku, tj. będących w 7., 8. i 9. roku życia szczepienie uzupełniające przeciwko odrze, śwince i różyczce przeprowadza się w 10. roku życia.
3. W części IV PSO „Ogólne zasady przeprowadzania i organizacji szczepień” na przykładzie przedstawiono, jak rozumieć wiek dziecka określony w części I PSO: „dziecko, które ukończyło 5 lat jest w 6. roku życia”. Pełna treść PSO na 2020 rok dostępna jest na tej stronie.

Wątpliwości związane z realizacją szczepienia MMR w 6. roku życia zgodnie z nowym PSO

Zasady realizacji szczepienia MMR w 6. roku życia wskazane w PSO na 2020 rok budzą wątpliwości. Zgodnie ze stanowiskiem Ministerstwa Zdrowia (MZ) z dnia 24.01.2019 roku w sprawie realizacji szczepienia uzupełniającego przeciwko odrze, śwince i różyczce zgodnie z PSO na 2019 rok, od 1 stycznia 2019 roku drugą dawkę MMR należy podać w 6. roku życia dzieciom, które: 1) urodziły się w 2014 roku oraz 2) są w 6. roku życia, ale w dniu kwalifikacji do szczepienia nie ukończyły jeszcze 6. roku życia (większość dzieci urodzonych w 2013 r.). Dla dzieci starszych, będących w 7., 8. i 9. roku życia, PSO na 2019 rok nie przewiduje szczepień wyrównawczych. Oznacza to, że w PSO na 2020 rok inaczej niż w PSO na 2019 rok zdefiniowano grupę dzieci, którym drugą dawkę MMR należy podać w 6. roku życia. Zgodnie z PSO na 2020 rok drugą dawkę MMR w 6. roku życia należy podać dzieciom urodzonym po 31 grudnia 2014 roku. Oznacza to, że w 2020 roku będzie istniała pewna grupa dzieci, które będą w 6. roku życia, ale nie będą kwalifikowały się do uzupełniającego szczepienia MMR w 6. roku życia (dotyczy to np. dzieci urodzonych pod koniec 2014 r., u których nie zdążono zrealizować tego szczepienia po ukończeniu 5. rż.). Wątpliwość budzi także włączenie dzieci w 7. roku życia do grupy dzieci, którym drugą dawkę MMR należy podać w 10. roku życia. Należy zauważyć, że dzieci, które w 2020 roku będą w 7. roku życia, są dziećmi, które w 2019 roku kwalifikowały się do podania drugiej dawki MMR w 6. roku życia. Jeżeli dzieci te z jakiś powodów nie otrzymały drugiej dawki MMR w 2019 roku, to w 2020 roku będzie to dla nich szczepienie zaległe (które należałoby uzupełnić najszybciej jak to możliwe, nie czekając do 10. rż.). Ponieważ w opinii redakcji wskazane niejasności wymagały wyjaśnienia i jednoznacznego określenia przez MZ i/lub Główny Inspektorat Sanitarny, redakcja zwróciła się do MZ z prośbą o odpowiedź na pytanie, czy dzieci te rzeczywiście powinny oczekiwać na podanie drugiej dawki MMR do 10. roku życia – uzyskane informacje przytaczamy poniżej.

Jak realizować szczepienie MMR w 6. roku życia zgodnie z PSO na 2020 rok?

Z oficjalnych odpowiedzi otrzymanych przez „Medycynę Praktyczną – Szczepienia” od MZ wynika, że zgodnie z PSO na 2020 rok drugą dawkę MMR należy podać w 6. roku życia dzieciom, które:

• w 2020 roku będą w 6. roku życia (dotyczy dzieci urodzonych po 31 grudnia 2014 r.).

Dzieci, które kwalifikowały się do podania drugiej dawki MMR w 6. roku życia zgodnie z PSO na 2019 rok i które z jakichś powodów nie otrzymały tego szczepienia w 2019 roku, mają to szczepienie zaległe i należy je u nich uzupełnić najszybciej jak to możliwe (najpóźniej przed ukończeniem 19. rż.). Dotyczy to dzieci, które są w 6. roku życia (ale urodzonych przed 1 stycznia 2015 r.) i większości dzieci w 7. roku życia (które w 2019 r. były w 6. rż., ale w dniu kwalifikacji do szczepienia nie ukończyły jeszcze 6. rż.; większość dzieci urodzonych w 2013 r.).
Zgodnie z PSO na 2020 rok, dzieciom będącym w 8. i 9. roku życia i niektórym dzieciom w 7. roku życia drugą dawkę MMR należy podać w 10. roku życia.
Pełna treść odpowiedzi MZ dostępna jest w serwisie internetowym „Szczepienia”.