Pełna wersja artykułu dostępna jest w „Medycynie Praktycznej – Szczepienia” 4/2014, s. 48–63
Główne punkty:
1. System nadzoru nad bezpieczeństwem szczepień wykrył bardzo rzadkie zdarzenie niepożądane (<1/100 000 zaszczepionych osób) w postaci narkolepsji po podaniu szczepionki przeciwko grypie pandemicznej A/H1N1 z adiuwantem AS03, produkowanej według europejskiego protokołu inaktywacji i oczyszczania wirusa. Czynnik wywołujący nie został jeszcze poznany.
2. Związek zakażenia dzikim wirusem grypy pandemicznej A/H1N1 z narkolepsją wskazuje na rolę antygenów wirusa w rozwoju choroby.
3. W niedawno przeprowadzonych badaniach wskazano na rolę krzyżowej reakcji limfocytów T z epitopem hemaglutyniny wirusa grypy i hipokretyną. Jednak aktualnie nie dysponujemy dowodami na to, że narkolepsja związana ze szczepieniem jest wywołana autoprzeciwciałami przeciwko hipokretynie.
4. Dostępne są badania nad przeciwciałami przeciwko hipokretynie i subpopulacjami limfocytów T w pierwotnej narkolepsji, jednak dokładniejsze zrozumienie patofizjologii choroby wymaga przeprowadzenia kolejnych badań.
Brak związku pomiędzy narkolepsją a szczepionką przeciwko grypie pandemicznej A/H1N1 z adiuwantem AS03, wyprodukowaną według kanadyjskiego protokołu inaktywacji i oczyszczania, sugeruje, że sam adiuwant AS03 może nie być odpowiedzialny za występowanie narkolepsji. Dotychczas nie zaobserwowano również podobnego związku ze szczepionką przeciwko grypie pandemicznej A/H1N1 z adiuwantem MF59.
5. Konieczne są dalsze badania, ukierunkowane na m.in. obserwację dzieci i dorosłych, u których doszło do rozwoju narkolepsji po podaniu szczepionki przeciwko grypie pandemicznej A/H1N1 z adiuwantem AS03, wyprodukowanej zgodnie z europejskim protokołem inaktywacji i oczyszczania.