Czy osoby zaszczepione przeciwko COVID-19 nadal powinny przestrzegać zasad rygoru sanitarnego?
W badaniach z randomizacją dotyczących skuteczności klinicznej szczepionek przeciwko COVID-19 (preparatu mRNA-1273 firmy Moderna, ChAdOx1 nCoV-19 zespołu AstraZeneca/Uniwersytet Oksfordzki i preparatu Comirnaty zespołu Pfizer/BioNTech), wykazano, że szczepionki znacznie zmniejszą ryzyko zachorowania na objawową COVID-19 potwierdzoną laboratoryjnie w ciągu średnio 2 (mRNA) lub ponad 4 (ChAdOx1 nCoV-19) miesięcy obserwacji.1-4 Niestety nie wiemy jeszcze, czy i w jakim stopniu szczepienie zapobiega bezobjawowemu zakażeniu SARS-CoV-2 i jego transmisji w populacji. Wyniki badań wektorowej szczepionki „oksfordzkiej” ChAdOx1 nCoV-19 sugerują wprawdzie, że ten preparat może o mniej więcej połowę zmniejszać ryzyko bezobjawowych zakażeń SARS-CoV-2, ale dane te wymagają jeszcze potwierdzenia.3,4 Poza tym redukcja takich przypadków nawet o połowę – choć będzie miała duże znaczenie ograniczeniu liczby przypadków COVID-19 w ogólnej populacji – nie wystarcza, aby już teraz zwolnić osoby zaszczepione z przestrzegania obowiązujących zaleceń dotyczących fizycznych metod profilaktyki.5,6 Dopóki nie będziemy dysponować wiarygodnymi danymi, które rozwieją powyższe wątpliwości lub nie zostanie zaszczepiona zdecydowana większość populacji w celu zmniejszenia ryzyka hospitalizacji i zgonu z powodu COVID-19, osoby zaszczepione przeciwko COVID-19 nadal powinny przestrzegać zasad rygoru sanitarnego, czyli: nosić maskę zasłaniającą usta i nos w przestrzeni publicznej, przestrzegać dystansu społecznego (zachowywać odstęp ≥2 m od innych osób, unikać skupisk ludzi), myć ręce wodą z mydłem (przez ≥20 s) lub dezynfekować preparatami zawierającymi alkohol etylowy w stężeniu >60%.7
Piśmiennictwo:
1. Polack F.P., Thomas S.J., Kitchin N. i wsp.: Safety and efficacy of the BNT162b2 mRNA Covid-19 vaccine. N. Engl. J. Med., 2020; 383: 2603–26152. Jackson L.A., Anderson E.J., Rouphael N.G. i wsp.: An mRNA vaccine against SARS-CoV-2 – preliminary report. N. Engl. J. Med., 2020; 383: 1920–1931
3. Voysey M., Clemens S.A.C., Madhi S.A. i wsp.: Safety and efficacy of the ChAdOx1 nCoV-19 vaccine (AZD1222) against SARS-CoV-2: an interim analysis of four randomised controlled trials in Brazil, South Africa, and the UK. Lancet 2020; published online Dec 8. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(20)32661-1
4. Voysey M., Clemens S.A.C., Madhi S.A. i wsp.: Single dose administration, and the influence of the timing of the booster dose on immunogenicity and efficacy of ChAdOx1 nCoV-19 (AZD1222) vaccine. https://ssrn.com/abstract=3777268 (nierecenzowany preprint; dostęp: 12.02.2021)
5. Centers for Disease Control and Prevention (CDC): Interim clinical considerations for use of mRNA COVID-19 vaccines currently authorized in the United States. https://www.cdc.gov/vaccines/covid-19/info-by-product/clinical-considerations.html (dostęp: 12.02.2021)
6. COVID-19: The Green Book, chapter 14a. https://www.gov.uk/government/publications/covid-19-the-green-book-chapter-14a (dostęp: 12.02.2021)
7. CDC. Vaccination Considerations for Persons with Underlying Medical Conditions. https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/vaccines/recommendations/underlying-conditions.html
