Jak szczepić przeciwko krztuścowi niemowlę po przebytym krwawieniu dokomorowym I stopnia?

Data utworzenia:  07.07.2014
Aktualizacja: 16.12.2014
dr n. med. Joanna Stryczyńska-Kazubska
Katedra i Zakład Profilaktyki Zdrowotnej Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu, Specjalistyczny Zespół Opieki Zdrowotnej nad Matką i Dzieckiem w Poznaniu

Jak szczepić przeciwko krztuścowi dziecko z masą urodzeniową 4650 g, ocenione na 10 pkt w skali Apgar, po przebytym krwawieniu dokomorowym I stopnia? W 5. tygodniu życia wykonano kontrolne USG przezciemiączkowe oraz przeprowadzono konsultację neurologiczną z orzeczeniem: „elementy noworodkowego wzorca ruchu, niewielka asymetria ułożeniowa, bez zaburzeń neurologicznych”. Czy można podać szczepionkę całokomórkową (DTPw), czy korzystniejsza będzie szczepionka bezkomórkowa (DTPa)? Czy jest to wskazanie do bezpłatnego szczepienia DTPa?

U dziecka w wieku 5 tygodni niekiedy trudno jest jednoznacznie rozpoznać zaburzenia neurologiczne, które mogą być następstwem krwawienia do ośrodkowego układu nerwowego (OUN) w okresie okołoporodowym. W wielu badaniach wykazano, że szczepionki z bezkomórkowym składnikiem krztuścowym charakteryzują się lepszym profilem bezpieczeństwa niż szczepionki całokomórkowe. Po podaniu DTPa rzadziej dochodzi do przerwania cyklu szczepień z powodu niepożądanych odczynów poszczepiennych, rzadziej obserwuje się drgawki gorączkowe po szczepieniu podstawowym, mniejsze jest ryzyko wystąpienia zespołu hipotensyjno-hiporeaktywnego, nieukojonego płaczu i innych objawów niepożądanych. W związku z tym, ze względu na obciążony wywiad z okresu noworodkowego bezpieczniej jest zaszczepić dziecko szczepionką z bezkomórkowym składnikiem krztuścowym.

Trudno jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie o sposób finansowania takiego preparatu w opisanej sytuacji, ponieważ stan neurologiczny omawianego dziecka nie jest jednoznacznym przeciwwskazaniem do szczepienia DTPw. Zgodnie z Programem Szczepień Ochronnych (PSO), preparat DTPw można zamienić na DTPa, jeżeli istnieją trwałe przeciwwskazania do podania szczepionki całokomórkowej. Co prawda u opisanego dziecka nie mamy do czynienia z taką sytuacją, jednak jego stan neurologiczny wzbudził wątpliwości u lekarza rodzinnego i skłonił go do skierowania dziecka na konsultację neurologiczną. Opisana asymetria ułożeniowa może być również objawem zaburzeń pochodzenia ośrodkowego, u dziecka stwierdzono patologię w obrębie OUN, co wymaga dalszej obserwacji neurologicznej. Jest bardzo prawdopodobne, że w kolejnych badaniach stan neurologiczny dziecka nie będzie już budził niepokoju, a jego rozwój będzie przebiegał prawidłowo. Jednak odraczanie szczepienia przeciwko krztuścowi w celu dalszej obserwacji neurologicznej nie jest korzystne. Takie postępowanie zwiększa bowiem ryzyko zachorowania na krztusiec, którego przebieg u dziecka w tym wieku może być bardzo ciężki. W trosce o planową realizację szczepień wydaje się, że bezpłatne podanie szczepionki DTPa jest w tym przypadku uzasadnione.

Piśmiennictwo:

1. Zhang L., Prietsch S.O., Axelsson I. i wsp.: Acellular vaccines for preventing whooping cough in children. Cochrane Database Syst. Rev., 2010; Issue 1: Art. No.: CD001 478. DOI: 10.1002/14 651 858.CD001 478.pub3 (data ostatniej aktualizacji: 20.04.2009 [p. Med. Prakt. Supl. Szczepienia 2/2010, s. 17–21 – przyp. red.])
2. Komunikat Głównego Inspektora Sanitarnego z dnia 31 października 2013 r. w sprawie Programu Szczepień Ochronnych na rok 2014. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia z dnia 31 października 2013 r., poz. 43

Reklama

Napisz do nas

Zadaj pytanie ekspertowi, przyślij ciekawy przypadek, zgłoś absurd, zaproponuj temat dziennikarzom.
Pomóż redagować portal.
Pomóż usprawnić system ochrony zdrowia.

Przegląd badań