Czy przeciwko meningokokom należy szczepić wszystkie dzieci, czy proponować to szczepienie tylko w szczególnych sytuacjach?

Wprowadzenie do programu szczepień ochronnych (PSO) obowiązkowego szczepienia dzieci i młodzieży szczepionkami przeciwko meningokokom C i B przy stosunkowo niedużej zapadalności na inwazyjną chorobę meningokokową (IChM) w Polsce (p. W których grupach wiekowych obserwuje się największą zapadalność na IChM i jakie grupy serologiczne meningokoków dominują w Polsce?) jest wciąż kontrowersyjne.

Obserwacje poczynione w ostatnich latach wskazują, że sytuacja epidemiologiczna IChM w naszym kraju jest zmienna. W pierwszym 10-leciu XXI wieku obserwowano wyraźne zwiększenie liczby zachorowań wywołanych meningokokami grupy C oraz wystąpienie po raz pierwszy w Polsce kilku groźnych ognisk epidemicznych wywołanych bardzo inwazyjnym klonem tego meningokoka. Przy obecnie mniejszej niż przed kilku laty zapadalności do szczepienia przeciwko meningokokom B i C powinien skłaniać fakt, że IChM, choć obecnie rzadka, jest obarczona największą śmiertelnością spośród wszystkich bakteryjnych zakażeń inwazyjnych. Nie można także przewidzieć, czy w następnym roku nie pojawi się jakiś bardziej inwazyjny klon meningokokowy i gwałtownie pogorszy sytuację epidemiologiczną. Jak na razie względy ekonomiczne nie pozwoliły na refundację tych szczepionek przez państwo. Trzeba jednak zaznaczyć, że właśnie z powodu dewastujących skutków tej choroby w wielu krajach europejskich, w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie wprowadzono powszechne szczepienia przeciwko meningokokom, pomimo mniejszej zapadalności niż obecnie obserwowana w Polsce. Lekarze sprawujący podstawową opiekę nad dziećmi powinni zawsze informować rodziców lub opiekunów o ryzyku zachorowania na IChM, jej poważnych konsekwencjach, a także o tym, że skoniugowana szczepionka przeciwko meningokokom grupy C (MCV-C), skoniugowana 4-walentna szczepionka przeciwko meningokokom grupy A, C, W-135 i Y (MCV-4) oraz białkowa rekombinowana szczepionka przeciwko meningokokom grupy B (4CMenB) są zalecane w polskim PSO.