Czy przeciwko meningokokom szczepić osoby >65. roku życia, podobnie jak przeciwko pneumokokom, i którą szczepionkę wybrać?

Data utworzenia:  18.12.2015
Aktualizacja: 13.11.2017
dr n. med. Hanna Czajka
Poradnia Chorób Zakaźnych Wojewódzkiego Specjalistycznego Szpitala Dziecięcego im. św. Ludwika w Krakowie; Uniwersytet Rzeszowski, Wydział Medyczny w Rzeszowie

Szczepionek NeisVac-C, Meningitec, Menveo i Bexsero nie zarejestrowano u osób >65. roku życia, ponieważ nie ma danych dotyczących skuteczności i bezpieczeństwa szczepienia osób w tym wieku (tab.). Natomiast szczepionkę Nimenrix można stosować u osób w wieku 6–12 tygodni oraz >12. miesiąca życia. W odróżnieniu od inwazyjnej choroby pneumokokowej i pneumokokowego zapalenia płuc, wiek >65 lat nie jest czynnikiem ryzyka inwazyjnej choroby meningokokowej (IChM), choć wiąże się z większym wskaźnikiem śmiertelności w tej grupie wiekowej.

Tabela. Szczepionki przeciwko meningokokom zarejestrowane i dostępne w Polsce
Typ Nazwa handlowa Zakres uodpornieniaa Wskazania (wiek) Schemat podstawowy Koadministracjab
skoniugowane monowalentne Meningitec C 2. mż. do 65. rż. <12. mż.: 2 dawki i.m. w odstępie ≥2 mies.c

≥12. mż.: 1 dawka i.m.
DTPw, DTPa, D, DT, Td, T, d, Hib (także w połączeniu z innymi antygenami), IPV, OPV, HBV, MMR, PCV-10, PCV-13
  NeisVac-C C >2. mż. do 65. rż. 2.–4. mż.: 2 dawki i.m. w odstępie ≥2 mies.c

>4. mż.: 1 dawka i.m.c
DTPw, DTPa, T, d, Hib, IPV, HBV, MMR, PCV-10, PCV-13
skoniugowane 4-walentne Menveo A, C, W-135, Y >24. mż. do 65. rż. 1 dawka i.m. HAV, HBV, dTpa, HPV-4, p. durowi brzusznemu (polisacharydowa), p. żółtej gorączce, p. japońskiemu zapaleniu mózgu, p. wściekliźnie
  Nimenrix A, C, W-135, Y 6–12 tyg. 2 dawki i.m. w odstępie 2 mies., dawka uzupełniająca w wieku 12 mies. DTPa, DTPa-IPV-Hib-HBV, HBV, HAV, MMR, MMRV, PCV-10, PCV-13, p. grypie bez adiuwantów
>12. mż. 1 dawka i.m.  
rekombinowana (białkowa) Bexsero B >2. mż. do 50. rż. i.m. (p. tab.:"Zalecane schematy szczepień szczepionką 4CMenB") w postaci szczepionek nieskojarzonych lub skojarzonych: DTPa, Hib, IPV, HBV, MMR, V, PCV-7; MenC-CRM
a grupa serologiczna meningokoków
b zgodnie z Charakterystyką Produktu Leczniczego
c u dzieci zaszczepionych podstawowo w 1. rż. zaleca się dawkę przypominającą
d – szczepionka przeciwko błonicy (dla młodzieży i dorosłych), DTP – skojarzona szczepionka przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi (DTPw – całokomórkowa, DTPa – bezkomórkowa, dTpa – bezkomórkowa ze zmniejszoną dawką toksoidu błoniczego i antygenów pałeczki krztuśca [do szczepień przypominających dla dzieci starszych, młodzieży i dorosłych]), DTPa-IPV-Hib-HBV – wysoce skojarzona szczepionka 6-składnikowa (hexa), HAV – szczepionka przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu A, HBV – szczepionka przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B, Hib – szczepionka przeciwko Haemophilus influenzae typu b, HPV-4 – 4-walentna szczepionka przeciwko ludzkiemu wirusowi brodawczaka, i.m. – domięśniowo, IPV – inaktywowana (pozajelitowa) szczepionka przeciwko poliomyelitis, OPV – doustna („żywa”) szczepionka przeciwko poliomyelitis, MenC-CRM – szczepionka przeciwko meningokokom grupy C skoniugowana z toksoidem błoniczym, MMR – skojarzona szczepionka przeciwko odrze, śwince i różyczce, MMRV – skojarzona szczepionka przeciwko odrze, śwince, różyczce i ospie wietrznej, PCV – skoniugowana szczepionka przeciwko pneumokokom (PCV-7 – 7-walentna, PCV-10 – 10-walentna, PCV-13 – 13-walentna), T – szczepionka przeciwko tężcowi, V – szczepionka przeciwko ospie wietrznej

Jeżeli szczepienie przeciwko meningokokom osoby >65. roku życia jest wskazane ze względów medycznych (brak śledziony lub jej czynności, niedobory składników dopełniacza, zakażenie HIV, bliski kontakt z zakażonym), to wymienione powyżej preparaty stosuje się poza zarejestrowanymi wskazaniami (off label).

Piśmiennictwo:

1. Granoff D.M., Pelton S., Harrison L.H.: Meningococcal vaccines. (W): Plotkin S., Orenstein W., Offit P. (red.): Vaccines. Wyd. VI, Elsevier, 2013: 388–418
2. Charakterystyka produktów leczniczych: Meningitec, Menveo, NeisVac-C, Nimenrix
Wybrane treści dla pacjenta
  • Szczepienie przeciwko środkowoeuropejskiemu odkleszczowemu zapaleniu mózgu
  • Szczepienie przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi
  • Szczepienia obowiązkowe dla podróżnych
  • Szczepienie przeciwko gruźlicy
  • Szczepienia przed wyjazdem do Afryki Północnej
  • Szczepienia przed wyjazdem do Afryki Południowej
  • Szczepienie przeciwko odrze, śwince i różyczce
  • Szczepienie przeciwko meningokokom
  • Szczepienia przed wyjazdem na Karaiby (Wyspy Karaibskie)
  • Szczepienie przeciwko pałeczce hemofilnej typu b (Hib)

Reklama

Napisz do nas

Zadaj pytanie ekspertowi, przyślij ciekawy przypadek, zgłoś absurd, zaproponuj temat dziennikarzom.
Pomóż redagować portal.
Pomóż usprawnić system ochrony zdrowia.

Przegląd badań