Czy drugą dawkę MMR zaplanowaną w polskim programie szczepień ochronnych na 10. rok życia można podać wcześniej?

Skróty: MMR – skojarzona szczepionka przeciwko odrze, śwince i różyczce, PSO – program szczepień ochronnych

Czy drugą dawkę MMR zaplanowaną w polskim programie szczepień ochronnych na 10. rok życia można podać wcześniej? Czy lekarz lub pielęgniarka nie narazi się w takim przypadku na sankcje pionu sanitarno-epidemiologicznego?

Badania naukowe wykazały, że około 5% dzieci zaszczepionych jedną dawką szczepionki przeciwko odrze lub odrze, śwince i różyczce (MMR) nie wytwarza odporności na odrę. Po podaniu dwóch dawek brak odporności na tę chorobę wykazuje już tylko około 1% zaszczepionych, dlatego we wszystkich krajach wprowadzono do programów szczepień drugą dawkę szczepionki.

Według Amerykańskiego Komitetu Doradczego ds. Szczepień Ochronnych (ACIP), pierwszą dawkę szczepionki należy podać dziecku w wieku 12–15 miesięcy (jednak nie wcześniej niż po ukończeniu 12. mż.), natomiast drugą w wieku 4–6 lat, przy czym minimalny odstęp pomiędzy pierwszą a drugą dawką wynosi 4 tygodnie (podobny schemat obowiązywał dawniej w Polsce, kiedy drugą dawkę MMR podawano w 6. rż., przed pójściem do szkoły podstawowej – przyp. red.).

Przeglądając programy szczepień różnych krajów europejskich, można znaleźć bardzo różne rozwiązania. W kilku państwach drugą dawkę podaje się 4 tygodnie po pierwszej (np. w Austrii) lub w ciągu 2. roku życia (np. we Francji, Niemczech, Szwajcarii). W niektórych państwach podanie drugiej dawki przewidziano natomiast między 4. a 6. rokiem życia (np. w Danii, Finlandii, Grecji, Irlandii i we Włoszech). Są też kraje, w których drugą dawkę MMR podaje się później, na przykład w 10. roku życia (w Belgii, Polsce, Słowacji) lub nawet w 13. roku życia (w Estonii i Norwegii).

Jak widać z przytoczonych przykładów, drugą dawkę MMR można bezpiecznie podać wcześniej niż to zaplanowano w polskim programie szczepień ochronnych (PSO), jednak z zachowaniem co najmniej 4-tygodniowego odstępu od pierwszej dawki (zgodnie z Charakterystyką Produktu Leczniczego). Trzeba jednak pamiętać, że w PSO na rok 2012 druga dawka tej szczepionki jest zaplanowana w 10. roku życia i preparat zakupiony ze środków Ministerstwa Zdrowia jest przewidziany dla dzieci w tym wieku lub do zastosowania w szczepieniach wychwytujących u dzieci starszych i młodzieży do ukończenia 19. roku życia. Tak więc wcześniejsze podanie drugiej dawki MMR jest możliwe jako szczepienie zalecane, czyli wykonane szczepionką zakupioną przez rodziców. Zgodnie z polskim PSO dziecko, które otrzyma drugą dawkę MMR wcześniej niż to przewiduje kalendarz szczepień, nie wymaga już podawania kolejnej dawki w 10. roku życia.