Osutka po szczepieniu przeciwko ospie wietrznej

21.05.2018
dr hab. n. med. Ernest Kuchar
Klinika Pediatrii z Oddziałem Obserwacyjnym Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego

Dziecko w wieku 5 lat otrzymało jedną dawkę szczepionki przeciwko ospie wietrznej. Po 5 dniach rodzic zgłosił się z dzieckiem do lekarza z powodu osutki, którą zdiagnozowano jako osutkę poszczepienną. Czy w takim przypadku zalecane jest podanie drugiej dawki szczepionki przeciwko ospie, czy należy ją traktować jako zachorowanie na ospę, które daje trwałą odporność? W wywiadzie rodzic nie zgłosił kontaktu z osobami chorymi na ospę.

W związku z niedostateczną skutecznością pojedynczej dawki szczepionki przeciwko ospie wietrznej w zapobieganiu wszystkim zachorowaniom (nie tylko tym o ciężkim przebiegu), która wynosi 70–85%, zaleca się podanie 2 dawek szczepionki. Skuteczność kliniczna takiego postępowania w profilaktyce wszystkich zachorowań wynosi 96–98%, a w profilaktyce ciężkich postaci ospy wietrznej sięga 100%. Takie zalecenie znajdziemy w Charakterystykach Produktu Leczniczego (ChPL) obu szczepionek (Varilrix, Varivax) oraz w wytycznych American Academy of Pediatrics i Polskiej Grupy Ekspertów. Wykwity przypominające ospę wietrzną po podaniu pierwszej dawki obserwuje się u niewielkiego odsetka szczepionych (ok. 3–5% pacjentów, zwykle w ciągu 5–26 dni po szczepieniu). Pęcherzyki mogą też przyjmować nietypowy wygląd lub mogą wystąpić pojedyncze wykwity plamkowo-grudkowych. Wystąpienie osutki niestety nie przekłada się bezpośrednio na siłę odpowiedzi poszczepiennej i nie dowodzi wytworzenia trwałej odporności – wiemy z obserwacji, że u niektórych osób zdarzają się powtórne zachorowania na ospę wietrzną nawet po jej przechorowaniu. Niezależnie od obserwowanego odczynu poszczepiennego i reakcji organizmu, opisane dziecko otrzymało tylko 1 dawkę. W celu uzyskania trwałej odporności najlepiej podać mu drugą dawkę szczepionki zgodnie z ChPL i zaleceniami towarzystw naukowych.

Piśmiennictwo:

1. Vázquez M., LaRussa P.S., Gershon A.A. i wsp.: Effectiveness over time of varicella vaccine. JAMA, 2004; 291: 851–855
2. Chaves S.S., Gargiullo P., Zhang J.X. i wsp.: Loss of vaccine-induced immunity to varicella over time. N. Engl. J. Med., 2007; 356: 1121–1129.
3. Heininger U., Seward J.F. Varicella. Lancet, 2006; 368: 1365–1376
4. Watson B.M., Piercy S.A., Plotkin S.A., Starr S.E.: Modified chickenpox in children immunized with the Oka/Merck varicella vaccine. Pediatrics, 1993; 91: 17–22
5. White C.J., Kuter B.J., Ngai A. i wsp.: Modified cases of chickenpox after varicella vaccination: correlation of protection with antibody response. Pediatr. Infect. Dis. J., 1992; 11: 19–23
6. Clements D.A.: Modified varicella-like syndrome. Infect. Dis. Clin. North. Am. 1996; 10: 617–629
7. American Academy of Pediatrics Committee on Infectious Diseases: Prevention of varicella: recommendations for use of varicella vaccines in children, including a recommendations for a routine 2-dose varicella immunization schedule. Pediatrics, 2007; 120: 221–231
8. Rekomendacje zespołu ekspertów dotyczące stosowania dwudawkowego schematu szczepień przeciw ospie wietrznej. Pediatr. Pol., 2010; 85: 243–250
Wybrane treści dla pacjenta
  • Szczepienie przeciwko środkowoeuropejskiemu odkleszczowemu zapaleniu mózgu
  • Szczepienie przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi
  • Krztusiec (koklusz) u dziecka
  • Zaburzenia lękowe u dzieci i młodzieży
  • Pokrzywka u dzieci
  • Kamica przewodów żółciowych u dzieci
  • Wizyta adaptacyjna dziecka w gabinecie stomatologicznym
  • Szczepienie przeciwko odrze, śwince i różyczce
  • Obrzęk naczynioruchowy u dziecka
  • Choroba afektywna dwubiegunowa u dzieci i młodzieży

Reklama

Napisz do nas

Zadaj pytanie ekspertowi, przyślij ciekawy przypadek, zgłoś absurd, zaproponuj temat dziennikarzom.
Pomóż redagować portal.
Pomóż usprawnić system ochrony zdrowia.

Przegląd badań