Osutka grudkowa u 7-latka szczepionego przeciwko ospie wietrznej

18.07.2018
dr hab. n. med. Ernest Kuchar
Klinika Pediatrii z Oddziałem Obserwacyjnym Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego

U 7-letniego dziecka zaszczepionego 3 lata temu w 2-miesięcznych odstępach 2 dawkami szczepionki przeciwko ospie wietrznej wystąpiła osutka grudkowa, na podstawie której rozpoznano ospę wietrzną. Wynik oznaczenia stężenia przeciwciał przeciwko wirusowi ospy wietrznej w klasie IgM przeprowadzonego w ósmym dniu choroby był wątpliwy. Czy opisany obraz przemawia za rozpoznaniem ospy wietrznej mimo wcześniejszego szczepienia?

Skuteczność 2 dawek szczepienia przeciwko ospie wietrznej w zapobieganiu klinicznie jawnej chorobie o jakimkolwiek nasileniu jest bardzo duża – ocenia się ją na >95%. Dla przykładu, 2 lata po szczepieniu 2 dawkami szczepionki przeciwko ospie wietrznej, odrze, różyczce i śwince wynosiła 97,5% (95% CI: 92,4–96,6). Zachorowanie na ospę wietrzną u osoby zaszczepionej jest zatem możliwie, choć mało prawdopodobne. Wartość diagnostyczna oznaczenia swoistych przeciwciał w klasie IgM jest natomiast wątpliwa: mogą się nie pojawić po reaktywacji zakażenia lub ponownym zakażeniu wirusem ospy wietrznej i półpaśca (VZV) albo pojawić się nie tylko po zachorowaniu, ale także u osób odpornych na ospę, bez objawów klinicznych po ekspozycji na VZV, a nawet u osób wcześniej nieeksponowanych (wynik fałszywie dodatni). W świetle przedstawionych danych nawet dodatni wynik oznaczenia przeciwciał IgM nie dowodzi, że przyczyną obserwowanych zmian skórnych jest zakażenie VZV. Obawiam się, że nie uda nam się ustalić, czy grudkową osutkę rzeczywiście wywołał dziki wirus VZV. Znacznie ważniejsze jest, że przebieg kliniczny był łagodny. Nawet jeżeli była to poronna ospa wietrzna, w sumie osiągnięto główny cel szczepienia – ochronę przed rozwojem powikłań i ciężkim przebiegiem wymagającym hospitalizacji.

Piśmiennictwo:

1. Ogunjimi B., Smits E., Heynderickx S. i wsp.: Influence of frequent infectious exposures on general and varicella-zoster virus-specific immune responses in pediatricians. Clin. Vaccine Immunol., 2014; 21: 417–426
2. Gershon A.A., Steinberg S.P., Borkowsky W. i wsp.: IgM to varicella-zoster virus: demonstration in patients with and without clinical zoster. Pediatr. Infect. Dis., 1982; 1: 164–167
3. Arvin A.M., Koropchak C.M.: Immunoglobulins M and G to varicella-zoster virus measured by solid-phase radioimmunoassay: antibody responses to varicella and herpes zoster infections. J. Clin. Microbiol., 1980; 12: 367–374
4. van Loon A.M., van der Logt J.T., Heessen F.W. i wsp.: Antibody-capture enzyme-linked immunosorbent assays that use enzyme-labelled antigen for detection of virus-specific immunoglobulin M, A and G in patients with varicella or herpes zoster. Epidemiol. Infect., 1992; 108: 165–174
5. Charakterystyka Produktu Leczniczego Varilrix
Wybrane treści dla pacjenta
  • Szczepienie przeciwko ospie wietrznej
  • Zapalenie spojówek w przebiegu półpaśca lub ospy wietrznej
  • Ostre zapalenie wyrostka robaczkowego u dzieci
  • Alergia na leki u dzieci
  • Ospa wietrzna
  • Wady zgryzu - informacje ogólne
  • Infekcje dróg oddechowych u dzieci
  • Ból pleców u dziecka
  • Krztusiec (koklusz) u dziecka
  • Kłębuszkowe zapalenie nerek u dzieci

Reklama

Napisz do nas

Zadaj pytanie ekspertowi, przyślij ciekawy przypadek, zgłoś absurd, zaproponuj temat dziennikarzom.
Pomóż redagować portal.
Pomóż usprawnić system ochrony zdrowia.

Przegląd badań