Czy 3-letnie dziecko z podejrzeniem astmy (informacja od alergologa z rozpoznaniem „astma w obserwacji”) można zaszczepić bezpłatnie przeciwko pneumokokom?
Zgodnie z aktualnym (2019 r.) Programem Szczepień Ochronnych (PSO) bezpłatne (obowiązkowe) szczepienie dzieci przeciwko pneumokokom urodzonych przed 1 stycznia 2017 roku obejmuje m.in. dzieci od 2. miesiąca życia do ukończenia 5. roku życia chorujące na przewlekłe choroby płuc, w tym astmę. Z takiego sformułowania zapisu w komunikacie Głównego Inspektora Sanitarnego dotyczącym PSO oraz w rozporządzeniu Ministra Zdrowia w sprawie szczepień obowiązkowych wynika jednak, że można do niego zakwalifikować pacjentów z potwierdzonym rozpoznaniem, a nie w trakcie diagnostyki.
Z informacji podanych w pytaniu wynika, że nie zakończono jeszcze diagnostyki tego chorego, a rozpoznanie astmy (nawet tzw. astmy wczesnodziecięcej, ustalane na podstawie kryteriów klinicznych) nie jest pewne. W takim przypadku dziecko formalnie nie kwalifikuje się do bezpłatnego szczepienia przeciwko pneumokokom.
Przepisy regulujące realizację szczepień nie obligują lekarza rodzinnego lub pediatry do bezwzględnego posiadania opinii specjalisty alergologa lub pulmonologa potwierdzającej rozpoznanie choroby przewlekłej, jeśli stwierdza on typowe, powszechnie uznane kryteria kliniczne rozpoznania określonej choroby i na tej podstawie stawia taką diagnozę, wpisując rozpoznanie do dokumentacji chorego. Ze względu na trudności w jednoznacznym potwierdzeniu rozpoznania astmy u dzieci do 5. roku życia w związku z ograniczoną wiarygodnością badania spirometrycznego, które w tym wieku nie jest zalecane, warto się upewnić, czy dziecko nie spełnia kryteriów klinicznych rozpoznania astmy wczesnodziecięcej, które uprawniają do ustalenia takiego rozpoznania, a tym samym do kwalifikacji do bezpłatnego szczepienia.
Piśmiennictwo:
1. www.mp.pl/szczepienia/programszczepien/polska.html2. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 18 sierpnia 2011 r. w sprawie obowiązkowych szczepień ochronnych. Dz. U. z dnia 1 września 2011 r. (p. www.mp.pl/szczepienia/prawo/aktyprawne)
3. Ducharme F.M., Dell S.D., Radhakrishnan D. i wsp.: Diagnosis and management of asthma in preschoolers: A Canadian Thoracic Society and Canadian Paediatric Society position paper. Canadian Respiratory Journal, 2015; 22 (3): 135–143
4. British Thoracic Society, Scottish Intercollegiate Guidelines Network. British Guideline on the management of asthma. A national clinical guideline. Revised 2014 (www.brit-thoracic.org.uk/guidelines-and-quality-standards/asthma-guideline)