Czy pielęgniarka wykonująca tylko szczepienia przeciwko tężecowi w ramach profilaktyki poekspozycyjnej po zranieniu musi posiadać ukończony kurs szczepień?
Kwalifikacje pielęgniarki wykonującej szczepienia ochronne określają przepisy § 6 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 18 sierpnia 2011 r. w sprawie obowiązkowych szczepień ochronnych (tekst jedn. Dz. U. z 2018 r., poz. 753). Zgodnie z jego treścią pielęgniarka ma prawo do podania szczepionki, jeżeli spełnia co najmniej jedno z poniższych wymagań:
- w ramach doskonalenia zawodowego odbyła kurs lub szkolenie w zakresie szczepień ochronnych i uzyskała dokument potwierdzający ukończenie tego kursu lub szkolenia, lub
- uzyskała specjalizację w dziedzinie, której ramowy program kształcenia podyplomowego obejmował problematykę szczepień ochronnych na podstawie przepisów o zawodach pielęgniarki i położnej, lub
- posiada co najmniej 6-miesięczną praktykę w zakresie przeprowadzania szczepień ochronnych.
Pielęgniarka wykonująca szczepienia (np. poekspozycyjne w celu zapobiegania tężcowi u zranionych osób) nie musi ukończyć kursu szczepień, jeżeli posiada co najmniej 6-miesięczną praktykę w zakresie przeprowadzania szczepień ochronnych lub uzyskała specjalizację w dziedzinie, której ramowy program kształcenia podyplomowego obejmował zagadnienia związane ze szczepieniami ochronnymi (np. w dziedzinie medycyny pracy).
Ponadto wymagane jest wystawienie przez lekarza kwalifikującego do szczepienia zlecenia dla pielęgniarki na wykonanie iniekcji szczepiennej, ponieważ obecnie wykonywanie szczepień ochronnych nie mieści się w katalogu świadczeń, które pielęgniarka może realizować samodzielnie bez zlecenia lekarskiego. Aktualny wykaz świadczeń zapobiegawczych, do których wykonania pielęgniarka jest uprawniona samodzielnie bez zlecenia lekarskiego, zawiera rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 28 lutego 2017 r. w sprawie rodzaju i zakresu świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych udzielanych przez pielęgniarkę albo położną samodzielnie bez zlecenia lekarskiego (Dz. U. z 2017 r., poz. 497). Obowiązujący wcześniej akt prawny przewidywał możliwość samodzielnego wykonywania przez pielęgniarkę szczepień ochronnych w ramach kalendarza szczepień i na zlecenie właściwych jednostek organizacyjnych służby zdrowia oraz wystawianie związanych z tym zaświadczeń, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego.1 Zmiana katalogu świadczeń nastąpiła 23 marca 2017 r. Zasadą jest, że pielęgniarka wykonuje zlecenia lekarskie zapisane w dokumentacji medycznej.2
Przypisy:
1. Na podstawie § 1 ust. 1 pkt g) rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 7 listopada 2007 r. w sprawie rodzaju i zakresu świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych udzielanych przez pielęgniarkę albo położną samodzielnie bez zlecenia lekarskiego (Dz. U. z 2007 r., nr 210, poz. 1540).2. Zgodnie z art. 15 ust. 1 z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (tekst jedn. Dz. U. z 2018 r., poz. 123).
