Opracowała: mgr Małgorzata Ściubisz
Skróty: ADEM – ostre rozsiane zapalenie mózgu i rdzenia,
CI – przedział ufności, CNS ADS – nabyte choroby demielinizacyjne
ośrodkowego układu nerwowego, HPV – ludzki wirus brodawczaka,
KPSC – Kaiser Permanente Souther California (instytucja organizująca i finansują opiekę medyczną), MS – stwardnienie rozsiane,
ON – zapalenie nerwu wzrokowego, OR – iloraz szans,
TM – poprzeczne zapalenie rdzenia, WZW B – wirusowe zapalenie
wątroby typu B
Metodyka: badanie kliniczno-kontrolne zagnieżdżone, przeprowadzone na terenie Południowej Kalifornii w Stanach Zjednoczonych w latach 2008–2011; dane uzyskano z elektronicznego rejestru medycznego prowadzonego przez Kaiser Permanente Southern California (KPSC).
Populacja: cała populacja w rejonie zarządzanym przez KPSC, niezależnie od wieku i płci
Przypadki (chorzy): 780 chorych na MS lub CNS ADS; w pierwszej kolejności z bazy danych wybrano wszystkie osoby z rozpoznaniem w klasyfikacji ICD-9 zgodnym z kodami: 340, 341.0, 341.22, 341.8, 341.9, 377.30, 377.32, 377.39 i 336.39 (3556 chorych), z czego po potwierdzeniu rozpoznania przez specjalistów na podstawie indywidualnej dokumentacji medycznej wyłoniono grupę „przypadków” (780 chorych).
Kontrola: 3885 osób zdrowych odpowiednio dobranych z populacji wyjściowej pod względem wieku, płci, miejsca zamieszkania i statusu społeczno-ekonomicznego
Ekspozycja (interwencja): jakiekolwiek szczepienie w ciągu 3 lat poprzedzających zachorowanie, w szczególności szczepienie przeciwko WZW B i HPV (szczepionką 4-walentną)
Wyniki: Najczęściej obserwowanymi postaciami
CNS ADS były: MS – 427 przypadków (54,7%),
ON – 177 (22,7%), TM – 122 (15,6%). U większości
chorych rozpoznanie ustalono w ciągu 300 dni
od wystąpienia pierwszych objawów. Najczęściej
zgłaszane szczepienia u dorosłych to szczepienia
przeciwko grypie, tężcowi, krztuścowi, błonicy,
natomiast u dzieci – przeciwko odrze, śwince, różyczce
(MMR), polio i ospie wietrznej.
Przeprowadzona analiza nie wykazała związku
pomiędzy zachorowaniem na MS lub inne postaci
CNS ADS w ciągu 3 lat a szczepieniem przeciwko
WZW B (OR: 1,12 [95% CI: 0,72–1,73]), szczepionką
4-walentną przeciwko HPV (OR: 1,05 [95% CI:
0,62–1,78]) lub jakimkolwiek szczepieniem (OR:
1,03 [95% CI: 0,86–1,22]). Zaobserwowano, że osoby
chore na MS nieco częściej niż zdrowe ujawniały
szczepienie do 30 dni przed zachorowaniem, ale
ten związek może wynikać z większej czujności
diagnostycznej po szczepieniu (obserwacja pod
kątem NOP) lub przyspieszenia przejścia choroby z fazy subklinicznej do jawnej.
Wnioski: Wyniki badania nie potwierdziły związku pomiędzy jakimikolwiek szczepieniami a zachorowaniem na stwardnienie rozsiane lub inną chorobę demielinizacyjną w okresie do 3 lat po szczepieniu, co przemawia przeciwko związkowi przyczynowo-skutkowemu pomiędzy szczepieniami a występowaniem chorób demielinizacyjnych ośrodkowego układu nerwowego.
