Opracowała lek. Iwona Rywczak
Na podstawie danych z Wielkiej Brytanii i Irlandii z okresu 13 miesięcy, które zgromadzono w ramach aktywnego systemu nadzoru British Paediatric Surveillance Unit, oceniono liczbę poszczepiennych reakcji anafilaktycznych, wraz z ich manifestacją kliniczną, rozpoznawaniem i leczeniem u dzieci w wieku <16 lat. Definicja anafilaksji jako niepożądanego odczynu poszczepiennego (NOP) była zgodna z kryteriami Brighton Collaboration Case Definition (BCCD).
W analizowanym okresie zgłoszono 7 przypadków anafilaksji spełniających kryteria BCCD: 3 przypadki po 2-walentnej szczepionce przeciwko ludzkiemu wirusowi brodawczaka (HPV), 2 po monowalentnej szczepionce przeciwko odrze (niedostępna w Polsce) i po 1 przypadku po innych szczepionkach (skoniugowanej przeciwko meningokokom grupy C; 4-walentnej przeciwko meningokokom; inaktywowanej przeciwko durowi brzusznemu; przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu A; prawdopodobnie przeciwko tężcowi i poliomyelitis). Jedno dziecko otrzymało w przeszłości taką samą szczepionkę bez żadnych powikłań, a pozostałe były szczepione tymi preparatami po raz pierwszy. U 3 dzieci objawy anafilaksji wystąpiły w ciągu 15 minut po szczepieniu, ale u 4 dopiero po upływie co najmniej 30 minut (w 1 przypadku nawet 120 min). Sześcioro dzieci otrzymało adrenalinę domięśniowo. Zastosowano także dożylną podaż płynów (3 dzieci), salbutamol wziewnie (1 dziecko), glikokortykosteroidy (2 dzieci) i leki przeciwhistaminowe (5 dzieci). U wszystkich dzieci objawy anafilaksji całkowicie ustąpiły. Ryzyko reakcji anafilaktycznej po szczepieniu oszacowano na 12/100 000 dawek szczepionki monowalentnej przeciwko odrze i 1,4/milion dawek 2-walentnej szczepionki przeciwko HPV. W pozostałych przypadkach reakcje były bardzo rzadkie, ale ze względu na brak wszystkich niezbędnych danych precyzyjne oszacowanie ryzyka było niemożliwe.
Autorzy wyciągnęli wniosek, że anafilaksja jest bardzo rzadką reakcją po szczepieniu. Nie odnotowano żadnej reakcji anafilaktycznej w trakcie szczepień niemowląt i dzieci w wieku przedszkolnym (w tym przeciwko grypie i skojarzoną szczepionką przeciwko odrze, śwince i różyczce), chociaż w analizowanym okresie zaszczepiono około 5,5 miliona takich dzieci. Należy jednak zwrócić uwagę, że u niektórych dzieci objawy anafilaksji występowały z dużym opóźnieniem.
